'Het is mooi geweest, maar ook echt móói geweest'

De Lonkende Leestafel ♥ Anne-Marie Terlouw, collectiespecialist Probiblio | Interview door Karen Bertrams, 2021

Dit keer een wel heel speciaal interview: Probiblio's eigen collectiespecialist Anne-Marie Terlouw gaat Probiblio verlaten. In dit gesprek praat Anne-Marie vol liefde over bibliotheekwerk, sprookjes, limonade, het buitenleven en de kunst.

‘Ik dacht er al over om eerder te stoppen met werken en meer van het buitenleven te gaan genieten. Het thuiswerken, de verhuizing van Probiblio naar twee locaties en reorganisaties gaven me het duwtje dat nodig was en nu heb ik eigenlijk al permanent een vakantiegevoel!’ Anne-Marie heeft altijd met plezier gewerkt in de verrukkelijke labyrinten van bibliotheekcollecties. Ooit begonnen in Soest, daarna in een klein biebje in Venhuizen en vervolgens bij Probiblio in Alkmaar en Hoofddorp. Het is nu mooi geweest, maar ook echt móói geweest.

De liefde voor boeken was er van kleins af aan. ‘Eén van mijn vroege leesherinneringen is aan mijn eigen sprookjesboek, blauw met een zilveren toren erop met sprookjes uit allerlei landen. De prachtige pentekeningen heb ik toen ijverig ingekleurd met mijn 6 viltstiften; meer kleuren had ik niet. Zonde! Mijn eerste bibliotheekervaring was op zaterdag, een hoekje met bruin gekafte boeken in een zaaltje van de kerk. Ik vond het vreselijk gewichtig dat ik daarheen mocht.

'Mijn eerste bibliotheekervaring was op zaterdag, een hoekje met bruin gekafte boeken in een zaaltje van de kerk.'

In het zilverstadje Schoonhoven (alwaar geboren en getogen) had haar vader een groothandel in drogisterij-artikelen, bezems, borstels en ook een eigen limonademerk: ‘Terlouws limonadesiroop’, met een zomerse parasol op het etiket en verkrijgbaar in de smaken sinaasappel, citroen, grenadine en framboos. ‘Ik zie de houten kratjes met 8 flessen nog staan. Ik mocht wel eens meehelpen bestellingen voor de kleine kruideniertjes klaarzetten die vervolgens door bodediensten, eentje zelfs nog met paard en wagen, bezorgd werden. Pakken watten, Brylcreem en dan facturen typen op de loodzware grijze typmachine, heerlijk vond ik het!’ Ze heeft trouwens dezelfde betovergrootvader als de grote kinderboekenschrijver Jan Terlouw. ‘Mijn ouders waren al wat ouder en vooral mijn vader was een geweldige verhalenverteller, die vaak over vroeger vertelde. Met hem deelde ik het gevoel voor humor. Ooit gaf ik hem voor Vaderdag ‘Laten we vader eruit gooien’ van Mary Dorna en daar lazen we elkaar steeds uit voor; hij viel uit zijn stoel van het lachen.’

Zo’n direct effect van de juiste boekenkeuze triggerde misschien wel haar keuze voor de bibliotheekopleiding BDA later in Tilburg. ‘De opleiding tot assistent-bibliothecaris vond ik leuk, het 3e jaar BOB (bibliothecaris openbare bibliotheek) minder, te veel management en beleid, mijn hart ligt echt bij de inhoud. Al die aandacht voor vorm is niet zo aan mij besteed. Hoogtepunt vond ik mijn stage in het Van Abbe Museum in Eindhoven, waar Rudi Fuchs toen directeur was. Appreciatie voor kunst is wel een rode draad in mijn werk en leven.’

Toptijden

‘Toptijden waren het in Alkmaar, waar op het Hofplein bij tijd en wijle het hele PBC-gebouw werd gebruikt om activiteitenbegeleiders te inspireren en stimuleren met de collectie. Het was allemaal in opbouw en we hebben bij de afdeling ‘Bijzondere Dienstverlening’, gericht op instellingen en tehuizen, veel leuke programma’s ontwikkeld, zoals Zand-Zeep-Soda, Luisterrijke Eeuw en voorleescursussen als Luisteren in je Leunstoel. Ik heb iets met de doelgroep ouderen, in Venhuizen al, waar in het zorgcentrum een gepensioneerde 100-jarige bakker nog las zonder bril. Die verhalen over vroeger… heerlijk.’

'Geïnspireerd worden door de boeken zelf is voor mij het belangrijkst.'

‘Ik mag ook altijd graag presentaties bij collecties maken, de laatste jaren in de ontvangsthal van Probiblio. Geïnspireerd worden door de boeken zelf is voor mij het belangrijkst; programmering is niet zo aan mij besteed. Ik snuffel zelf graag rond in mijn eigen Bibliotheek Waterland, waar je je trouwens wezenloos zoekt door het Retail-concept – ik vraag dan ook veel boeken aan.’

Lievelingen van de collectioneur

Gevraagd naar het geheim van de smid voor goed collectioneren, waar let je op? ‘Waar let je NIET op? Auteur, titel, omslag, uitgever, illustraties, doelgroep, soort verhaal, bij welk thema? Is het voor jongens, voor kinderen met leesproblemen? Bij het opzetten van de nieuwe dienstverlening rond de Boek-Toer collecties (450 collecties aan 110 scholen in 2020) was veel overleg nodig, maar als dat lekker concreet is vind ik dat niet erg. Behalve voor BoekToer hoorde collectioneren voor scholen van De Boekenberg ook tot mijn taken. Heel leuk om dat voor uiteenlopende scholen met diverse wensen te doen. Van het samenstellen van de Erfgoedcollecties voor Zuid-Holland heb ik ook genoten, dat je ontdekt hoeveel er nog te weten valt over zoiets ogenschijnlijk sufs als Trekvaarten, werelden gaan voor je open!’

Haar bijzonder expertise is vitaal voor de kwartaaluitgave van de Memory-Express, met mediatips voor de talrijke mantelzorgers. En een feestje is het samenstellen van de jaarlijkse PowerPoint-presentatie van de Griffels, Penselen en Vlag- en Wimpels met de allermooiste kinderboeken. ‘Mijn eigen favorieten zijn het dubbel bekroonde ‘Uit elkaar’ van Bette Westera en lievelingsillustrator Sylvia Weve, ‘Lampje’ van Annet Schaap, en, al wat ouder, ‘Pissebed Fred’ van kunstenaarsduo Harrie Geelen en Imme Dros – niet alleen leuk, maar ook grappig en ontroerend.’

'Een van mijn favorieten is het boek Pissebed Fred’ van kunstenaarsduo Harrie Geelen en Imme Dros.'

Vanaf 18 februari, haar laatste werkdag, is Anne-Marie te vinden in huis en vooral tuin op het Schermereiland met haar drassige veenlandschap aan de oostkant, ‘een leuk en lossig dorp met een fijne mensenmix van oorspronkelijke dorpelingen en import. Met de plaatselijke Troefmarkt, het wonderschone De Rijp en het dorpsere Graft op een steenworp afstand’. Ze wandelt, fietst, tuiniert, vlecht manden, kleit, vilt, schept papier en schildert ‘stoere bloemen, maanlicht, plooien in houtskool’.

Nee, vervelen zal zij zich niet, wij haar missen? Dat wel.

Over de Lonkende Leestafel

De Lonkende Leestafel is de community van ondernemende bibliotheekprofessionals. In deze interviewreeks gaan we in gesprek met avontuurlijke types. Lees meer over de Lonkende Leestafel.

Ook een Lonkende Leestafel interview? Maak een afspraak met Karen Bertrams via kbertrams@probiblio.nl

Lees ook: 'De bibliotheek speelt een belangrijke rol bij lokale initiatieven'

Foto boven: Anne-Marie Terlouw onder de appelboom in haar tuin in Grootschermer  |  Foto: Karen Bertrams