Ik ben een afdeling op mijzelf

De Lonkende Leestafel ♥ Ronald van Ham, bibliothecaris in de Boekenberg, Spijkenisse | Interview #13 door Alek Dabrowski, maart 2018.

De Lonkende Leestafel is de community die lonely cowboys uit bibliotheken samenbrengt met ondernemende initiatieven om mensen en media al lezend te verbinden. In deze blogreeks gaan we in gesprek met avontuurlijke types. Volgende keer #14 : De Lonkende Leestafel ♥ Birgitta Feijen, business developer  voor bibliotheek Zuid-Kennemerland.

Op de eerste dag van maart reis ik af naar Spijkenisse om te praten met Ronald van Ham. Buiten is het ijzig koud, binnen is het' dierentuinwarm'. Gisteren vond hier namelijk de jaarlijkse Reptielendag plaats. De Boekenberg was tot de nok toe gevuld met kinderen en reptielen. Afkoelen duurt dan even.

Het reptiel is niet Ronalds specialisme, maar uiteraard was hij gisteren wel aanwezig. Hij is een lezer bij uitstek, altijd al geweest. Ronald kwam niet uit een gezin waarin veel gelezen werd, maar las op twaalfjarige leeftijd De gebroeders Leeuwenhart van Astrid Lindgren en was verkocht. Vanaf dat moment bezocht hij trouw iedere drie weken de bieb. Zijn voorliefde voor fantasy en kinderboeken vinden hun oorsprong in hiervoor genoemd boek, waarin naast fantastische elementen ook sombere gebeurtenissen zoals ziekte en dood plaatsvinden.

Als kind zag hij twee droombanen voor zich: werken in de dierentuin of werken in de Bibliotheek. Hij koos voor het laatste en werkt al meer dan vijfentwintig jaar in Spijkenisse, momenteel als collectiespecialist. Hij werkt vaak alleen. "Ik ben een afdeling op mijzelf." Net als in zijn privéleven is Ronald een einzelgänger, maar hij mist een team wel... “Ik wil graag iemands mening weten. Ieders mening telt.” 

Vroeger was hij lange tijd jeugdbibliothecaris, Ronald staat graag op de vloer om mensen te helpen en enthousiast te maken. “De bibliothecaris is een schatbewaarder. De schat aan verhalen deel ik met anderen mensen. Het draait om leesplezier, maar het werk is ook een gevecht tegen de ontlezing, Joris tegen de draak!"

Zelf heeft Ronald thuis stapels boeken klaarliggen om te lezen; te weinig tijd… Hij leest niet veel literatuur, maar vooral fantasy: “Heerlijk wegdromen in een andere wereld.” Hij verklaart in dit genre veel, maar nog lang niet alles gelezen te hebben! "Het mooie van fantasy is dat de verhalen zich afspelen in een totaal andere wereld, maar dat het wel om echte mensen draait." Toch zou hij nooit willen ruilen. "Ik leef liever in deze wereld, want anders blijft er niets te fantaseren over."

De vraag naar zijn favoriete boek is een lastige. Het mooiste boek dat hij onlangs las heet Podkin Eenoor (headerfoto), een B-boek. "Het verhaal fascineert mij onmiddellijk. Het speelt zich af in een wereld die bevolkt wordt door intelligente konijnen." De voorliefde voor (fantasie)dieren is bij Ronald nooit ver weg. "Het boek is een combinatie van Watership down en The Lord of the Rings. Een konijnenstam wordt bejaagd door een vijandelijke stam van gemechaniseerde konijnen: half konijn, half robot. Het boek is goed geschreven, spannend en griezelig." Ik ga het zeker lezen!

Bij Ronald sluit de liefde voor fantasy aan bij zijn visie op de wereld. Hij hangt het 'Oude geloof' aan. Hierin spelen oeroude symbolen een belangrijke rol. Maar het is tevens een modern geloof. Het ziet de wereld niet zo zwart-wit als andere godsdiensten. "Het kwaad is niet de duivel, maar zit in de mens, net als het goede. Traditioneel ging het ook bij fantasy om de strijd tussen goed en kwaad. Dat is veranderd; er zijn meer schakeringen, meer grijstinten tussen het zwart-wit denken. Fantasy als genre is gegroeid." Het sluit nu ook meer aan bij zijn eigen geloofsopvatting.

Jezelf verliezen in een andere wereld heeft bij Ronald tot een volgende stap geleid, want: “Nog lekkerder dan lezen is schrijven". Hij heeft de opzet van een trilogie al klaar. Het eerste deel is grondig in revisie en het tweede deel is al voor tweederde af. "Het fijne is dat je alles kunt laten gebeuren. Maar het moet wel kloppen. Het mag geen onzin zijn."

"Het is soms lastig om kritisch te blijven op je eigen werk. Dit geldt zowel voor het schrijven als voor mijn werk als bibliothecaris. Ik ben eigenzinnig en denk het vaak beter te weten. Gelukkig heb ik meelezers en collega’s die mij kunnen corrigeren, zodat ik toch niet altijd een afdeling op mijzelf ben."

Ook een Lonkende Leestafel interview? Maak een afspraak met Karen Bertrams via kbertrams@probiblio.nl.