Ingrid Tiggelaar over werkgeluk en positieve psychologie op Bibliotheekplaza 2019

Ingrid Tiggelaar is specialist op het gebied van de toepassing van positieve psychologie. Tijdens een deelsessie op Bibliotheekplaza op donderdag 31 oktober 2019 onderzocht ze samen met het publiek hoe je jezelf en je collega's gelukkiger kunt maken én hoe je je je eigen veerkracht vergroot. Stefan Hoegen van Probiblio filosofeerde mee en deelt zijn opgedane inzichten.

Het streven naar geluk is van oudsher onderwerp van filosofische overdenkingen. Dit streven is gebonden aan morele regels: juist handelen houdt rekening met de belangen van anderen en de gemeenschap. Zelfs binnen het utilitarisme, de nutsfilosofie die eind achttiende eeuw ontstond, geldt dit maxime. Jeremy Bentham definieerde het als volgt: “it is the greatest happiness of the greatest number that is the measure of right and wrong.”

De hedendaagse geluksindustrie is vooral gericht op individueel geluk. Ingrid Tiggelaar vertelt in het begin van haar presentatie over een bezoek aan een boekwinkel: tal van titels die ons aansporen te werken aan ons geluk. Zij neemt hiervan afstand door in haar verhaal de verbinding met anderen te leggen en door de stelling dat geluk niet iets is dat voor 100% maakbaar is.

Er zijn drie gebieden die van invloed zijn op ons geluk. De genen bepalen dit voor 50%, externe omstandigheden voor 10% en onze gedachten en gedrag bepalen het voor 40%. En daar liggen de mogelijkheden voor ons. Ingrid Tiggelaar onderscheidt hierbij drie niveaus.

Het plezierige leven is gericht op genieten, positieve emoties en vitaliteit. Hierop heb je invloed door stil te staan bij zaken waar je blij van wordt. Een eyeopener voor de zaal is de suggestie om periodiek een dankbaarheidsdagboek bij te houden. De aanbevelingen zijn gefundeerd in onderzoek van onder andere Barbara Frederickson, een sociaal-psycholoog die bekend is vanwege haar broaden-and-build theory of positive emotions.

Het goede leven gaat een stapje verder en is gericht op voldoening en het ontwikkelen van je sterke kanten. Ben je ergens goed in? Krijg je ergens energie van? Dit leidt tot vier kwadranten:

1. Geen energie / niet goed in: minimaliseer deze situaties
2. Veel energie / wel goed in: probeer deze situaties zoveel mogelijk op te zoeken
3. Geen energie / wel goed in: laat je niet te vaak gebruiken in dit opzicht
4. Veel energie / (nog) niet goed in: hier liggen de mogelijkheden, ontwikkel je hier

Tenslotte is het zinvolle leven, gericht op betekenisgeving en spiritualiteit. Dit niveau overstijgt het individuele geluk: “het is groter dan jezelf.” Het betekent engagement met anderen en met maatschappelijke en ethische kwesties.

De presentatie vindt plaats in de ‘roze zaal’. Gelukkig beziet Ingrid Tiggelaar niet alles via een roze bril, maar wijst zij op de beperkingen van het geluksstreven. Het zit vaak in kleine zaken. Als kind ‘vervalste’ zij de stempels in geleende boeken bij de plaatselijke bibliotheek. De bibliothecaris streek de hand over zijn hart. Tiggelaar: een voorbeeld van werkgeluk in de bibliotheek!

Foto: Angela Barendregt, www.AngelaBarendregt.com