Interview Kevin de Kok: 'Het Lerend Netwerk: een netwerk om met en van elkaar te leren'

Kevin de Kok is manager/plaatsvervangend directeur Forum Zoetermeer. Afgelopen april ging hij als één van twaalf bibliotheekleiders van start met het Lerend Netwerk. Dit programma is voor de SPN ontwikkeld door Cubiss, Probiblio en Rijnbrink in samenwerking met De Baak, met als doel het delen van kennis, deskundigheid en ervaring rond complexe strategische vraagstukken in de branche. De deelnemers geven zelf invulling aan het programma en brengen eigen lokale vraagstukken in. Wij spraken met Kevin over zijn ervaringen en wat het netwerk hem brengt.

Wat was voor jou een reden om deel te nemen aan het Lerend Netwerk?

Vorig jaar heb ik de leergang 'Ondernemerschap en de bibliotheek' gedaan en die colleges waren leerzaam en inspirerend. Kort daarop ontstond het idee voor het Lerend Netwerk. Vooral de netwerkcomponent sprak me erg aan. Er zit namelijk heel veel kennis in het bibliotheeknetwerk, maar het netwerk werkt niet vanzelf.

De setting van dit programma is anders dan gebruikelijk. Gedurende een jaar kom je met bibliotheekmensen uit diverse regio's bij elkaar. Tussentijds zijn er veel contactmomenten en voer je intervisiegesprekken. Daarnaast heb je zelf een regierol. Je bepaalt samen de inhoud van de bijeenkomsten en oefent zo invloed uit op het programma. Je doet dus meer dan alleen op lesdagen aanwezig zijn en luisteren. Dat maakt het intensief, maar het is een goede stok achter de deur om met vakgenoten in gesprek te zijn en kennis en ervaring te delen.

"Als deelnemer bepaal je samen de inhoud van het programma. Dat maakt het intensief, maar het is een goede stok achter de deur om met vakgenoten in gesprek te zijn en kennis en ervaring te delen."

Hoe ervaar je het programma tot nu toe?

Er is bewust gekozen om deelnemers het programma te laten vormgeven. Dus samen breng je onderwerpen in en bereid je de volgende bijeenkomst voor. We zijn aan het pionieren en we leren al doende. Heel tof om bij de eerste groep te zitten en het met elkaar uit te vinden. Via Biebtobieb houden we contact en delen we stukken en filmpjes om het onderwerp voor de volgende bijeenkomst vorm te geven. Maar dat niet alleen: ik ervaar ook bijvangst. Via Biebtobieb stel ik een vraag uit de dagelijkse praktijk en laat ik collega’s meedenken. Dat is leuk en waardevol!

Welke inzichten krijg je uit dit netwerk en wat pas je toe in de dagelijkse praktijk?

Heel concreet levert het me een nieuw netwerk op. Ik vind het leuk om nieuwe mensen te leren kennen en de organisaties achter die mensen. Het is een gevarieerd gezelschap en dat brengt een mooie mix van kennis en ervaring.

Bij de start van het programma moesten we twee leervragen formuleren: een persoonlijke leervraag en een leervraag gericht op de eigen organisatie. In mijn intervisiegroep heb ik mijn leervraag over samenwerking met de gemeente als onderwerp ingebracht. Door hierover te sparren krijg ik veel tips en feedback. We bespreken ieders netwerk bij de gemeente en hoe collega's samenwerken, maar ook de op handen zijnde bezuinigingen komen aan bod.

Op hoofdlijnen ben je met dezelfde zaken bezig, maar iedere organisatie pakt het anders aan of bevindt zich in een ander stadium van ontwikkeling. Deze waardevolle input neem ik mee in gesprekken met de gemeente over onze rol als bibliotheek. En ik verwerk het in ons nieuwe meerjarenbeleidsplan.

Ook krijg ik zo inzicht in de organisatiestructuren van andere bibliotheken. Bij interne gesprekken gebruik ik nu bijvoorbeeld een organogram van een collega-bibliotheek om zaken toe te lichten en uit te proberen in onze eigen organisatie.

"Op hoofdlijnen ben je met dezelfde zaken bezig, maar iedere organisatie pakt het anders aan of bevindt zich in een ander stadium van ontwikkeling. Deze input neem ik mee in gesprekken met de gemeente over onze rol als bibliotheek."

Welke bewegingen zie je in de branche en welke gezamenlijke thema's zetten jullie op de agenda?

De volgende bijeenkomst op 11 oktober wordt een 'verbindingsdag', waarbij deelnemers mensen uit hun eigen netwerk meenemen. De voorbereiding op dit onderwerp bracht een interessante discussie op gang. Het leidde tot vragen als: Hoe gaan we als sector beter laten zien waar we van zijn? Hoe kunnen we onze positie als netwerkpartner beter claimen en hoe krijgen we het imago van de bibliotheek beter op de agenda? Kunnen partijen als de KB en de VOB daar een rol in spelen? We denken na hoe we dit beter op de agenda krijgen en hoe dit als olievlek kan werken.

Het valt me wel eens op dat bij discussies in de samenleving over laaggeletterdheid de bibliotheek niet altijd wordt genoemd. Hoe zorgen we ervoor dat de bibliotheek als logische partner gezien wordt? Dit moeten we niet per bibliotheek willen oplossen, maar met elkaar aanpakken. Het is onze ambitie om deze positie als bibliotheek te claimen: dat je niet om de bibliotheek heen kunt. Dat er in de bibliotheek meer te halen valt dan een goed boek.

"Bij discussies over laaggeletterdheid wordt de bibliotheek niet altijd als logische partner gezien. Dat moeten we niet per bibliotheek willen oplossen, maar met elkaar aanpakken. Het is onze ambitie om deze positie als bibliotheek te claimen: dat je niet om de bibliotheek heen kunt."

Gezien jouw ervaring, wat wil je collega’s meegeven over het programma Lerend Netwerk?

Het is belangrijk om bij de start van het programma de verwachtingen met elkaar af te stemmen. Wat ga je met elkaar doen en wat wil je met elkaar bereiken? Daarbij is de titel veelzeggend: het is een lerend netwerk!

Het programma schept een goede omgeving om te leren en iedereen doet mee om van elkaar te leren. Juist het delen van organisatievraagstukken met collega's vind ik nuttig en waardevol aan dit programma. Je begrijpt elkaar en je weet wat er speelt in de branche.

Ik zie het als een waardevolle investering en een zeer waardevolle uitbreiding van mijn netwerk. Ook al ben je langer actief in de bibliotheekbranche, je doet hier toch weer nieuwe contacten en inzichten op. De tweede lichting van het programma wordt heel belangrijk, want er valt nog genoeg te leren van elkaar en met elkaar.

"Ik zie het [meedoen aan het Lerend Netwerk] als een zeer waardevolle uitbreiding van mijn netwerk. Ook al ben je langer actief in de bibliotheekbranche, je doet hier toch weer nieuwe contacten en inzichten op. De tweede lichting van het programma wordt heel belangrijk, want er valt nog genoeg te leren van elkaar en met elkaar."

Lerend Netwerk in 2020: grijp jij de kans? 

Begin 2020 start de tweede lichting van het Lerend Netwerk programma. Bekijk de Brochure Lerend Netwerk, of neem contact op met Maaike Verhoeven (06 36 22 33 99) voor meer informatie.

Wil je meedoen en zowel de branche als je eigen rol als leider versterken? Geef je dan op via Bibliotheek Campus of mail naar info@bibliotheekcampus.nl.