'Wij zijn best eigenwijs!' - Interview Marijke Wempe en Patricia van Waas in De Chocoladefabriek Gouda

'We zijn best eigenwijs.' 'Dat is een understatement.'

Probiblio's platform voor avontuurlijke bibliotheekprofessionals De Lonkende Leestafel ♥ Marijke Wempe, collectiespecialist/programmeur & Patricia van Waas, frontofficer/collectioneur jeugd voor De Chocoladefabriek Gouda. 

Marijke en Patricia, de denker en de doener, hebben elkaar nodig, vullen elkaar aan en sparren wat af, tikken dingen heen en weer en als Patricia beweert dat ze eigenwijs zijn, daar in Gouda, vindt Marijke dat nog een understatement. ‘We denken overal goed over na. Onlangs hadden we bijvoorbeeld de overgang naar het bibliotheekautomatiseringssysyeem WISE, dat zet meteen op scherp waar het ons vaak om gaat: hoe behoud je je eigen smoel als je onderdeel wordt van een geheel, waardoor je minder makkelijk je eigen stem kan laten doorklinken in je dienstverlening? Kwaliteit en deskundigheid geven voor ons de doorslag, maar we zijn echt kritisch op de nadelen van een stramien.’ Marijke: ‘Ik dacht trouwens toen ik in dienst kwam dat dat bij De Chocoladefabriek was, maar die bestond uit De Bibliotheek, Het Streekarchief Midden-Holland, De Drukkerswerkplaats, en Kruim Eten & Drinken. Inmiddels zijn er meer partners aangesloten, zoals VR Space, Libertum, Mirakel Theater en Taalontmoeting.’

'Het gaat ons erom hoe je je eigen smoel behoudt als je onderdeel wordt van een geheel, waardoor je minder makkelijk je eigen stem kan laten doorklinken in je dienstverlening.'

Denker en doener

Patricia is de Goudse, en de praktische, bijna 10 jaar als jeugdcollectioneur op de vloer en fan van de reuring die er altijd is in de Chocoladefabriek. ‘Ik hou van dit soort van gezelligheid. En uiteindelijk hou ik ook van Gouda, de kneuterigheid en het ons kent ons, de Gouwenaar is nogal op zichzelf, moeilijk te vangen hoor! Hoewel ze je soms ook verrassen. Laatst hadden we met Karin Slaughter opeens een heel ander publiek over de vloer, 130 man sterk! Als kind was ik een echte biebganger, met een buurmeisje en een schriftje waarin we bijhielden wat we lazen, boeken kopen van je zakgeld. Na een combinatie van opleidingen Mode & Kleding (te commercieel) en Lerarenopleiding (te zweverig) was ik klaar voor een carrière op de bibliotheekvloer en begon ik hier als flexwerker.'

Marijke is de Haarlemse, speelde als kind alleen maar buiten en ontdekte lezen pas op haar vijftiende met het boek De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch. Na de studies Sociaal Pedagogische Hulpverlening ('te intensief met mensen') en Nederlands ('te theoretisch') kwam ze via Media- en Informatiemanagement in de uitgeversbranche terecht. ‘In die wereld is niet echt oog voor de bibliotheken, we zouden echt veel meer samen op moeten trekken! Hier in de bieb, waar ik nu ruim twee jaar werk, komen wel veel werelden samen die ik mooi vind, je kan hier echt iets doen om bij te dragen aan een betere wereld. Zelf ben ik soms te veel een denker, maar dan heb ik Patricia die ervoor zorgt dat we ook echt iets gaan doen.’  

Eigenheid

Waar zit de eigenheid van een bieb in? ‘Dat is een goeie vraag, daar kunnen en moeten we grotere stappen in zetten. Wij waren in 2015 de beste bibliotheek van Nederland, nu worden we op onze beurt geïnspireerd door de LocHal in Tilburg, Open in Delft, Forum in Groningen. Het Forum is echt een pareltje, zo indrukwekkend! Met een eigen sfeer per verdieping en hoe dieper je het gebouw in gaat, hoe stiller het wordt.’  

Beiden zijn fan van de participatieprojecten, zoals van Gouda Bruist. ‘Een heel goeie club die echt zorgt voor dialoog in de stad. En als je het hebt over communities, Marijke was al fan van Pakhuis De Zwijger in Amsterdam, ‘maar na de lockdown nog meer! Het opzetten van nieuwe digitale services in de programmering zoals Ontmoet Schrijvers Online vind ik echt fantastisch, het brengt allerlei nieuwe mogelijkheden en nieuwe samenwerkingen.’

'Het opzetten van nieuwe digitale services in de programmering brengt allerlei nieuwe mogelijkheden en  samenwerkingen!'

Stimulerend is ook een organisatie als STIPO, de manier waarop die club publieke ruimtes inricht is uitdagend omdat je er voor iedereen moet zijn, zoals ook wij!' Patricia roemt de LocHal waar mensen als curatoren stukjes van de bieb overnemen, zoals een eigenaar van een kookwinkel die er een FoodLab begint. En de community librarian Jantien Borsboom met de Tegenlicht MeetUps vanuit de Kennismakerij aldaar.

Terug bij het boek

‘We zijn in Gouda terug bij het papieren boek. Luisterboeken en DVD’s zijn vorig jaar uit de collectie gegaan, ook omdat het aanbod aan digitale (streamings)diensten zo groot is. De nieuwe app van de Online Bibliotheek klinkt ook veelbelovend, hopelijk worden e-books en luisterboeken daardoor ook makkelijker toegankelijk. We zijn volgens ons relevant als we goede en duidelijke keuzes maken voor de stad. Het afgelopen haar hebben we vrij veel stappen gezet met de collectie, daar liepen we een beetje achter de feiten aan. Het publiek merkt dat – als het goed is – bijvoorbeeld aan de jeugdcollectie. Er is veel afgeschreven zodat er meer nieuwe boeken zijn, dat ziet er gewoon veel aantrekkelijker uit! De omloopsnelheid neemt toe, boeken staan nog maar kort in de top 60. Onze handen jeuken als we Delft zien, die haar jeugdcollectie samen met kinderen helemaal heeft omgegooid in aanschaf en presentatie, chapeau. Hoe nu bij ons de non-fictie op SISO staat, de reisgidsen, verschrikkelijk! Dat zouden we graag anders zien.'

'Mijn ideaal? Ik zou graag met de gemeenschap bouwen aan de bibliotheek en werken aan thema's die belangrijk zijn voor de stad.'

Marijke houdt erg van een visie, van een ambitie die tot de maan gaat. ‘Ik heb het idee dat het tijd is voor volgende grote stappen. Maar ik vind de bibliotheekwereld zo ingewikkeld. Het is best lastig om dingen uit te proberen. Ik zou graag uitgaan van de werkwijze van Nina Simon van OFF/BY/FOR/ALL. Samen met je gemeenschap bouwen aan de bibliotheek. En werken aan thema’s die belangrijk zijn voor de stad. Niets steeds eenmalige dingen doen, maar onderwerpen kiezen die je continu kunt inzetten om je gemeenschap vooruit te helpen, zoals duurzaamheid, #BLM. Ik volg ook met belangstelling de ontwikkelingen rondom een nieuw economisch systeem, de circulaire donut economie van de Britse econoom Kate Raworth. Zo wil de stad Amsterdam in 2050 circulair zijn. Boeiend en belangrijk, welke rol pakt de bibliotheek hierin?'

De Lonkende Leestafel was altijd al terug bij het boek en fan van circulair. You Go Girls!

Binnenkort start een nieuwe serie van Ontmoet Schrijvers Online! Hou onze website in de gaten. 

Over de Lonkende Leestafel

De Lonkende Leestafel is de community van ondernemende bibliotheekprofessionals. In deze interviewreeks gaan we in gesprek met avontuurlijke types. Lees meer over de Lonkende Leestafel.

Ook een Lonkende Leestafel interview? Maak een afspraak met Karen Bertrams via kbertrams@probiblio.nl 

De foto’s bij dit interview zijn gemaakt door Jari Nuno, fotograaf en een van de 'rising stars' van Hiphopinjebieb. Check zijn werk op Instagram: @jarinuno

• Lees ook: Interview met Laura Vroomen: Insta-proof in Landgraaf!