Ook jij bent creatief! En zó kom je daar achter

Je kent het vast wel; er wordt gevraagd om nieuwe, creatieve ideeën voor jouw bibliotheek, maar jij voelt je niet creatief genoeg en kan moeilijk tot een idee komen. Dan hebben we goed nieuws: iedereen heeft creativiteit in zich! Het is de truck om deze te vinden. Probiblio’s marketeer Julia van Haaster volgde een Creativity bootcamp van The Creativity Club en ze deelt graag haar inzichten met je om creativiteit te bevorderen.  

Wat is creativiteit?

Voordat je jouw creativiteit gaat ontdekken, is het belangrijk om te weten wat deze term eigenlijk inhoudt. Creativiteit gaat over het scheppen van iets nieuws; iets nieuws verzinnen, doen of maken. Iedereen heeft creativiteit in zich. Naast inzet, gaat het bij creativiteit ook om inspiratie, durven om anders te denken en voort te bouwen op elkaars ideeën.

Het creatief proces

Creatieve ideeën en oplossingen ontstaan via het creatief proces. Dit zijn verschillende fasen die je doorloopt bij het oplossen van een bepaald probleem/vraagstuk. Door deze stappen te (her)kennen, kun je je creativiteit bevorderen. In onderstaande afbeelding zie je het Double Diamond model, dat laat zien dat je in het creatief proces door verschillende fasen gaat.

Afbeelding 1: Double Diamond (Bron: Eurib)

Toelichting bij de verschillende fasen:

1. Ontdekken - Informatie verzamelen: In fase 1 verzamel je informatie over het onderwerp. Wat houdt het probleem/vraagstuk precies in? Ga op onderzoek uit, beschrijf het zo gedetailleerd mogelijk en zorg ervoor dat alle teamleden hetzelfde idee hebben bij het probleem/vraagstuk dat ze gaan oplossen.
   
   Daarna stel je een startformulering op. Deze formulering begint altijd in de vorm ‘Hoe kunnen we…?’ Hierdoor formuleer je het probleem/vraagstuk actief en uitnodigend en zorg je ervoor dat de doelgroep en het doel er duidelijk in terug komen. Stel; je wil meer jongeren naar jouw bibliotheek krijgen om te studeren. Hierbij past bijvoorbeeld de volgende formulering: ‘Hoe kunnen we meer jongeren van 12-18 jaar verleiden naar de bibliotheek te komen en gebruik te maken van de studie- en werkplekken?’
   
   
2. Definiëren - Ideeëngeneratie en – selectie: In fase 2 bedenk je gezamenlijk zoveel mogelijk ideeën. Het gaat hier vooral om de kwantiteit: probeer in korte tijd zoveel mogelijk ideeën in kaart te brengen. Later kijk je pas naar de kwaliteit en haalbaarheid en bouw je verder op elkaars ideeën. Wil je weten hoe je zo veel mogelijk (goede) ideeën kunt bedenken? Bekijk dan ook het artikel ‘Hoe organiseer je een goede brainstormsessie?’
   
   Na de brainstorm bepaal je wélke ideeën kansrijk zijn. Je vergelijkt en bekijkt nu alle ideeën. Welke passen bij elkaar of bouwen op elkaar voort en waar zijn haakjes met elkaar te bedenken? Probeer deze ideeën eens te plotten op de mate van realiseerbaarheid en originaliteit. De COCD-box kan daarbij helpen, zie afbeelding 1. Met de COCD-box plot je je ideeën in het model en zie je al snel welke ideeën in de wow, how of now categorie vallen. Ideeën die niet origineel én niet realiseerbaar zijn, vallen af.

Afbeelding 2: de COCD-box

3. Ontwikkelen - Realisatie: Je hebt nu een of een aantal ideeën gekozen die je wil realiseren. Nu ga je over tot actie. Probeer je idee nog verder uit te werken, bijvoorbeeld door te schetsen, een moodboard te maken of volledig uit te schrijven. Maak vervolgens een prototype en test deze met de doelgroep. Luister naar je doelgroep wat er wel en niet goed gaat en schaaf het idee bij. Experimenteren helpt je om het idee steeds beter te maken, zodat deze zo goed mogelijk aansluit bij de doelgroep en dus het probleem/vraagstuk oplost.
   
   
4. Opleveren - Evaluatie: In de vierde en laatste fase lever je het idee/de oplossing op en je evalueert het proces dat je hebt doorlopen. Schrijf op wat goed en minder goed ging, maar vooral ook wat jullie ervan geleerd hebben voor een volgende keer. De leerpunten kun je bij een volgend creatief proces gebruiken om nóg beter en sneller van start te kunnen gaan of voort te bouwen op een idee dat je eerder hebt uitgevoerd.

Hoe vind ik mijn creativiteit?

Het is soms lastig om je creativiteit op commando te gebruiken. We hebben een aantal tips om jouw creativiteit te bevorderen:

• Creatieve mindset: wie is jouw voorbeeld op het gebied van creativiteit? Denk hierbij aan de karaktereigenschappen van een creatieveling, zoals nieuwsgierigheid, lef, het durven stellen van vragen, het zien van kansen, etc. Dit kan iemand zijn uit je eigen organisatie of een voorbeeld uit de branche, maar ook juist mensen als Donald Duck, Linda de Mol of Elon Musk. Met welk idee zou hij/zij komen/vanuit welke hoe zou hij/zij deze probleemstelling benaderen?
• Pauze-knop: lukt het niet om creatieve ideeën te bedenken? Neem dan even pauze en zoom uit op het onderwerp. Zoom weer in als je frisse energie hebt, dit kan bijvoorbeeld door een frisse neus te halen of de volgende ochtend verder te gaan.
• Reframing: probeer je vraagstuk eens te herkaderen. In plaats van dat je op zoek bent naar ideeën voor een autowasstraat, kun je dit ook vervangen voor ‘autospa’. Dat zorgt direct voor andere associaties en ideeën. Wat dacht je bijvoorbeeld van een spa voor je hersenen in het kader van de bibliotheek?
• Energizers: ben je toe aan nieuwe energie? Zet een energizer in! Dit zijn korte en leuke activiteiten/opdrachten die je met groepen kunt doen om de energie hoog te houden. Er zijn enorm veel verschillende energizers, bijvoorbeeld het oplossen van kleine puzzels of hersenkrakers of jongleren. Inspiratie nodig? Kijk bijvoorbeeld eens op deze website, met 101 verschillende energizers.

Conclusie: iedereen heeft creativiteit in zich, je moet alleen weten hoe je het kunt benutten. Benieuwd welk creatief type jij bent? Vul deze test in en ontdek het!

Vragen over het bevorderen van creativiteit?

Heb je hulp nodig of heb je vragen over creativiteit en het creatief proces? Neem dan contact op met marketingadviseur Julia van Haaster via jvhaaster@probiblio.nl of via 06 53789769.

Dit artikel is gepubliceerd in de Marketing Special van december 2021. Lees ook:

• Hoe organiseer je een goede brainstormsessie?
• Laat de creativiteit stromen! - Methoden voor creatieve innovatie
• Creatieve innovaties bij bibliotheken

December 2021