Terugblik op Bibliotheekplaza 2019

Waar staan we over 10 jaar? Dat was de grote vraag en de insteek van Bibliotheekplaza 2019. Gaan we flexibeler werken en werken we straks überhaupt nog wel? Of nemen de robots en kunstmatige intelligentie ons werk straks over? Ben je gelukkig met wat je doet? En wat kan je daar nu, in 2019, aan doen? Van inspirerende vergezichten tot concrete handvatten voor de dagelijkse realiteit: het kwam allemaal voorbij. Een terug- en vooruitblik!
Bibliotheekplaza is een jaarlijks terugkerende dag speciaal voor bibliotheekmedewerkers. Vaste onderdelen zijn presentaties en thematische sessies, maar ook ontmoeting en netwerken. Deze 14de editie vond plaats op donderdag 31 oktober in de Fokker Terminal in Den Haag. Een indrukwekkende line-up van sprekers, deelsessies en lunchactiviteiten nam ons mee langs de ontwikkelingen die ons leven en werk gaan veranderen.
Benieuwd naar alle foto's van Bibliotheekplaza? Onderaan dit verslag vindt je de link met bijbehorend wachtwoord.
En bekijk ook het leuke filmpje dat we maakten! Een mooie impressie van de dag!
Warming-up met dagvoorzitter Wouter de Jong
Bibliotheekplaza wordt geopend door dagvoorzitter Wouter de Jong, acteur, tv-presentator en bestsellerauteur van het boek 'Mindgym, sportschool voor je geest'. In november komt eenzelfde boek uit van zijn hand, speciaal voor kinderen: 'Superkrachten voor je hoofd'. In het kinderboek leert hij kinderen 'koning in hun kop' te worden. Probiblio sprak hem voorafgaand aan Bilbiotheekplaza uitgebreid over zijn ideeën over hoe je gelukkiger kunt worden in je werk en je leven, en hoe bibliotheken daarbij een rol kunnen spelen.
Met een paar korte oefeningen weet Wouter het publiek direct in het moment te brengen. Een van de aanwezigen is Mark Deckers, die net als voorgaande jaren uitvoerig blogde tijdens Bibliotheekplaza. "Wouter de Jong mag aftrappen bij wat ik het leukste bibliotheekcongres van het jaar vind. Alleen sprekers van buiten die bibliotheekmedewerkers dwingen zich te verhouden tot die buitenwereld. […] In zijn boeken geeft Wouter aan dat het eigenlijk vreemd is dat we wel voor ons lichaam naar de sportschool gaan, maar niet voor onze geest. Onze lichamelijke gezondheid krijgt meer aandacht dan de mentale. Maar of we een goede dag hebben, hangt sterk af van onze mindset."
- Lees de blog van Mark Deckers: 'Wouter de Jong: "Het allerbelangrijkste is niet te vergeten wat het allerbelangrijkste is"'
- Download de presentatie van Wouter de Jong: 'Sportschool voor je geest- lezing Probiblio'
Boven: Dagvoorzitter Wouter de Jong over 'superkrachten voor je hoofd'. Foto: Angela Barendregt
"In zijn boeken geeft Wouter aan dat het eigenlijk vreemd is dat we wel voor ons lichaam naar de sportschool gaan, maar niet voor onze geest. Onze lichamelijke gezondheid krijgt meer aandacht dan de mentale. Maar of we een goede dag hebben, hangt sterk af van onze mindset." - Blogger Mark Deckers
Trendwatcher Deborah Nas over de invloed van technologie
Na de introductie van Wouter zijn we helemaal in het moment: nu richten we de blik op de toekomst. Hoe ziet de wereld er in 2030 uit? Volgens professor, ondernemer en trendwatcher Deborah Nas gaan ontwikkelingen als digitalisering, kunstmatige intelligentie, 'internet of things' en robotica ons werk en leven voorgoed veranderen. Die veranderingen zien de meesten van ons vooral met argusogen tegemoet: er is veel weerstand tegen vernieuwing en ontwikkeling.
"Onze weerstand komt voort uit onze sterkste emotie: angst! Negatief nieuws krijgt automatisch meer aandacht dan positief nieuws. Maar wie terug kijkt ziet dat juist al die veranderingen onze welvaart sterk verhoogd hebben. De feiten zijn dus anders dan onze emotie." - Blogger Mark Deckers
We staan volgens Deborah dus aan de vooravond van een tijdperk vol baanbrekende ontdekkingen. Dit biedt kansen voor de bibliotheek en voor haar medewerkers. Tijdens haar presentatie gaat Deborah in op vernieuwende voorbeelden op het gebied van lezen, schrijven en communiceren. Er komen prachtige voorbeelden voorbij, bijvoorbeeld van 'The New York Public Library Insta Novels' en 'Novel Effect', een app die zorgt voor live geluidseffecten tijdens het voorlezen. Mark Deckers heeft ze nog eens op een rij gezet in zijn blog.
Boven: Deborah Nas over de technologische ontwikkelingen die ons leven gaan veranderen. Foto: Angela Barendregt
Eerste ronde deelsessies
Zowel in de ochtend als in de middag was er keuze uit diverse deelsessies, waarvan de meeste ook twee keer werden aangeboden. We blikken terug in twee delen: verderop in dit verslag komen de andere deelsessies aan bod.
Marelle van Beerschoten over het effect van digitale ontwikkelingen
Marelle van Beerschoten werkt als oprichter en Managing Director van Digital Shapers aan data gedreven en digitale transformatie binnen organisaties. Als lid van de denktank DenkWerk onderzocht en publiceerde zij het afgelopen jaar over Artificial Intelligence in Nederland en Arbeid in Transitie: de behoefte aan om- en bijscholing in Nederland.
Robotica hebben moeite met non-routinematige taken, waarbij het interpersoonlijke en het bepalen van een context belangrijk zijn. Daar liggen volgens Marelle dus niet alleen onze kansen, maar ook onze toekomst.
Tijdens haar deelsessie vertelde Marelle dat routinematige taken steeds meer door robots of kunstmatige intelligentie zullen worden overgenomen. Maar waar deze technologieën moeite mee hebben zijn non-routinematige taken, waarbij het interpersoonlijke en het bepalen van een context belangrijk zijn. Daar liggen volgens Marelle dus niet alleen onze kansen, maar ook onze toekomst. Afsluitend gaf ze nog de tip om de Nationale AI cursus eens te proberen, misschien is het wel mogelijk deze in de bibliotheek af te spelen? Meer informatie over deze cursus vind je onderaan dit verslag!
Boven: Marelle van Beerschoten tijdens haar deelsessie over digitale ontwikkelingen en hoe we daarop kunnen inspelen.
Digital Discovery Battle
Spelenderwijs je kennis rondom digitale technologie vergroten? Dat kon tijdens de Digital Discovery Battle. In dit educatieve spel speelde je in een team tegen je collega's. Het doel was om codes te ontcijferen met behulp van verschillende apps, tools en technologieën. Ontwikkelingen als Augmented & Virtual Reality en kunstmatige intelligentie kwamen aan bod en deelnemers maakten kennis met 'growth hacking' en datagedreven werken. Tussendoor werden er vanuit de 'cockpit' interessante filmpjes getoond over kunstmatige intelligentie. Op het eind van de reis maakten de deelnemers kennis met de levensechte robot Sophia. Ken jij haar al?
Boven: deelnemers van de Digital Discovery Battle op Bibliotheeplaza. Foto: Angela Barendregt
Ingrid Tiggelaar over werkgeluk en positieve psychologie
Gelukkig zijn in je werk: psychologisch onderzoek toont aan dat dit leidt tot meer creativiteit, betere samenwerking en zelfs tot meer lef en een betere gezondheid! Ingrid Tiggelaar is specialist op het gebied van de toepassing van positieve psychologie. Samen met het publiek onderzocht ze hoe je jezelf en je collega's gelukkiger kunt maken én hoe je je je eigen veerkracht vergroot. Stefan Hoegen van Probiblio: "Tiggelaar onderscheidt drie niveaus in het streven naar geluk: het plezierige leven, het goede leven en het zinvolle leven."
- Lees de blog van Stefan: 'Ingrid Tichelaar over werkgeluk en positieve psychologie op Bibliotheekplaza 2019'
- Download de presentatie van Ingrid Tiggelaar voor Probiblio 2019
Ingrid Tiggelaar is specialist op het gebied van de toepassing van positieve psychologie. Ze onderscheidt drie niveaus in het streven naar geluk: het plezierige leven, het goede leven en het zinvolle leven.
Boven: Ingrid Tiggelaar tijdens haar deelsessie. Foto: Angela Barendregt
Lunch en complimentjes
Tijdens de lunch werden er niet alleen broodjes en drankjes aangeboden, maar ook handen gelezen, schouders gemasseerd en complimentjes uitgedeeld. Dat laatste gebeurde door de met een grote strik omwonden Complimentenmeisjes. Op een handgeschreven kaartje werd zorgvuldig en met liefde een eerste indruk opgetekend. Een echt 'feel good' momentje om de dag te breken!
Boven: een van de Complimentenmeisjes. Foto: Angela Barendregt
Futurist Christian Kromme over de fascinerende parellelen tussen biologie en technologie
Wat doe je als je een terminaal zieke dochter hebt en traditionele geneeswijzen niet helpen? Afwachten en hopen op een wonder zat er bij tech-ondernemer en futurist Christian Kromme niet in. Hij ging op zoek naar een oplossing om zijn dochter beter te maken en kwam tot een bijzondere ontdekking. In zijn bestseller 'Humanification: Go Digital, Stay Human' beschrijft hij de fascinerende paralellen tussen biologie en technologie.
De ontwikkeling van cellen en biologische organismen kent zeven unieke golfpatronen. - Christian Kromme
Deze patronen vormen ook de basis van disruptieve technologische trends, zoals kunstmatige intelligentie, internet of things, zelfrijdende auto’s en blockchain technologie. Door deze patronen zijn we volgens Christian in staat om technologische trends te voorspellen.
Christian heeft samen met zijn bureau meerdere nominaties en prijzen ontvangen voor zijn vernieuwende visie en mensgerichte aanpak. In 2014 verkocht hij zijn bureau om zich volledig te richten op zijn passie: het geven van inspirerende keynotes over de nieuwste technologieën en de impact daarvan op mens en organisatie.
Boven: Christian Kromme over de parellelen tussen biologie en technologie. Foto: Angela Barendregt
Tweede ronde deelsessies
Leren 'rijker' te leven met Jochem Uytdehaage
Als tweevoudig Olympisch Kampioen weet Jochem Uytdehaage alles over hoe maximaal te presteren. Maar ook de andere kant van de medaille kent hij: niet presteren. Stefan Hoegen van Probiblio: "Na zijn topjaar kende Uytdehaage ook een terugval. Geen plezier meer in schaatsen, geen plezier meer in trainen. Wat is de eerste reactie van sporters in zo’n geval? Harder trainen. Maar dat is de verkeerde route. Het is veel beter om juist dan minder te doen."
Boven: schaatser Jochem Uytdehaage in actie tijdens zijn deelsessie over maximaal presteren - en ontspannen. Foto: Angela Barendregt
Donald Merks (vervanger Ivo Lamers) over de meest innovatieve organisatie van Nederland
VanBerlo Agency is door de Erasmus Universiteit gekroond tot de meest innovatieve organisatie van Nederland. Tijdens de deelsessie op Bibliotheekplaza ging Donald Merks dieper in op wat innovatie voor hem betekent en waarom dit belangrijk is om toekomstbestendig te zijn.
Volgens Donald gaat innovatie lang niet altijd of alleen om de kwaliteit van een dienst of product. Denk ook aan je proces, service en je netwerk, zoals genoemd in het model 'Ten Types of Innovation'. Eén van de belangrijkste boodschappen van Donald is dat innovatie niet 'alleen' gebeurt. Creëer een netwerk, leer van elkaar en durf te erkennen dat je niet in alles het beste bent. Innovatie start met mensen, dus zorg voor een klimaat waarin het voor hen mogelijk is om te innoveren. Tot slot: innoveren is vooral DOEN! En ja, falen hoort hier ook bij…
- Lees ook de blog van Mark Deckers: 'Donald Merks: "Bouw ecosystemen waarin je elkaar versterkt"'. Daarin staat ook een illustratie van het 'Design Thinking' proces dat Van Berlo gebruikt zelf al decennia lang gebruikt om problemen op te lossen.
- Download de presentatie van Donald Merks / VanBerlo Agency
Boven: Donald Merks over de vele betekenissen van innovatie. Foto: Angela Barendregt
Het Nieuwe Warenhuis: de organisatie van de toekomst!
Iris Goedhart is beroepsfilosoof en kwartiermaker broedplaatsenbeleid van de gemeente Alkmaar. Huub Purmer is onderzoeker op het gebied van Grassroots Innovations aan de VU. Samen met nog twee andere sociaal ondernemers sloegen ze de handen ineen voor het oprichten van Het Nieuwe Warenhuis (HNW), dé co-workingplek van Alkmaar.
"Je hebt plekken nodig waar mensen bij elkaar kunnen komen en creatief kunnen botsen. Als je je bedenkt hoe groot de groep is die bij bibliotheken komt, dan hebben wij goud in handen." - blogger Mark Deckers
HNW biedt ruimte aan bestaande lokale bedrijven, gedreven talent, start-ups en ZZP´ers, docenten en studenten. Het draait er om de vraag: kunnen wij samen iets waardevols creëren? In een Zomergasten-achtige setting vertelden Iris en Huub aan dagvoorzitter Wouter de Jong over de kansen én de uitdagingen van een co-workingplek. Huub maakte de vergelijking met de principes van het festival Burning Man, waar bezoekers eerder deelnemers zijn en verwacht wordt dat je ook iets teruggeeft of deelt, in plaats van alleen maar te consumeren.
De drie inzichten van HNW:
- Creëer open ruimtes (fysiek en mentaal) waarin beweging kan ontstaan;
- Kies een verbindend thema dat tot spontane ontmoetingen leidt en een 'coalition of the willing' smeedt;
- Zonder een 'coalition of the willing' geen innovatie.
Boven: Huub Purmer (links) en Iris Goedhart (midden) in gesprek met Wouter de Jong over Het Nieuwe Warenhuis. Foto: Angela Barendregt
Groots denken met Rolf Schrama
De lezingen van Rolf Schrama zijn zoveel mogelijk maatwerk maar ook erg authentiek. Want Rolf heeft nu eenmaal geen gewoon pad bewandeld. Door een zeer zeldzame vorm van dwerggroei heeft hij te maken gehad met extreme uitdagingen. Tegelijkertijd heeft Rolf een enorme drive en levenslust, die hem al op jonge leeftijd deden besluiten om groots te gaan leven.
'Je moet niet vechten tegen de wind, maar hem gebruiken om vooruit te komen.' - Rolf Schrama
Na een loopbaan als econoom gooide Rolf het roer om en werd hij Paralympisch zeiler. Daarbij leerde hij van zijn coach een belangrijke les: "Je moet niet vechten tegen de wind, maar hem gebruiken om vooruit te komen." Rolf realiseerde zich dat hetzelfde gold voor zijn omgang met zijn handicap. En voor zoveel uitdagingen die in het leven, ieders leven, voorbijkomen. Sindsdien heeft Rolf zijn handicap niet alleen geaccepteerd, maar omarmd. Het was een inspirerende reis met talloze lessen over waar groei werkelijk over gaat.
Boven: Rolf Schrama over omgaan met tegenslagen, de kracht van kleine stappen en het loslaten van oude patronen. Foto: Angela Barendregt
BoomChicago: heeft Boom Chicago straks nog werk?
Bibliotheekplaza sloot af met de nieuwste show van Boom Chicago: 'The Future is Here, and it is Slightly Annoying'. Dat 'annoying' sloeg op de door kunstmatig intelligentie gestuurde robot die de acteurs inschakelden tijdens hun improvisatietheater. Te pas en te onpas zorgde de robot voor commentaar, waar dan weer door de acteurs op moest worden ingespeeld. Een komische verkenning van technologie en wat dit betekent voor ons als mensen.
Boven: Improvisatietheater met Boom Chicago en hun op kunstmatige intelligentie draaiende tegenspeler. Foto: Angela Barendregt
Afsluiting: voeding voor de geest
De laatste woorden zijn voor dagvoorzitter Wouter de Jong. Blogger Mark Decker: "Wouter eindigt met een verhaal over een opa die een verhaal vertelt aan zijn kleinkind. Een verhaal over twee wolven. Eén wolf is goed en één wolf is slecht. Een ieder heeft die wolven in zich. En die wolven vechten. Het kleinkind vraagt: 'welke wolf wint?' De opa antwoordt: 'de wolf die jij voedt'. Wie zijn toekomst wil maken, begint vandaag met het voeden van de juiste wolf. Het was weer een mooie dag. De toekomst begint nu."
Boven: netwerken tijdens de afsluitende borrel op Bibliotheekplaza. Foto: Angela Barendregt
Hoe ga jij nu verder?
Bibliotheekplaza zat vol inspiratie en kennis over kansen voor de toekomst. Welke stappen ga jij nu als eerste zetten om jouw toekomst vorm te geven? Deze vragen van de sprekers helpen je hierbij >>
We horen graag hoe we jou nóg verder kunnen helpen. Over welke onderwerpen wil je meer te weten komen? Mail ons jouw idee >> Een aantal van jullie tips gaan wij ook echt uitvoeren.
Kijkvoer:
Foto's Bibliotheekplaza
Bekijk alle foto's van Bibliotheekplaza gemaakt door Angela Barendregt in de online gallerie (wachtwoord: fokker). Of download ze in één keer via deze link.
Inspiratie
De toekomst is fantastisch, serie op NOP3
Een zesdelige serie vol speculatieve fictie, gevoed door visionaire wetenschappers en denkers van nu. Centraal staan de ethische dilemma’s waarmee de mensheid (mogelijk) zal worden geconfronteerd als gevolg van technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen. Want, hoe fantastisch is de toekomst werkelijk?
Nationale AI-cursus
Artificiële of kunstmatige intelligentie (AI) wordt de meest ingrijpende technologische ontwikkeling van onze tijd. Ondanks indrukwekkende ontwikkelingen, staat de technologie van AI nog in de kinderschoenen. Door de hele samenleving te betrekken, wordt AI een technologie van en voor ons allemaal. Het is daarom belangrijk dat zoveel mogelijk mensen op de hoogte zijn van de kansen en uitdagingen van AI. En dat geldt zeker voor digitaal geletterde bibliotheekmedewerkers!
De Nationale AI-cursus is een gratis online-cursus voor iedereen. Je leert van experts wat AI wel is en wat niet. Je leert over zoekmachines, 'deep learning', 'machine learning' en AI in het dagelijks leven. Er zijn veel praktijkvoorbeelden in de vorm van leuke filmpjes én een bibliotheek met veel inspiratie om over dit interessante onderwerp door te leren. Er is zelfs een Junior versie beschikbaar!
- Meer informatie over de gratis Nationale AI-cursus vind je nu ook in de Bibliotheek Campus.
De presentaties van de sprekers die nu niet zijn gedeeld, ontvangen deelnemers van de dag via de mail.