Van werken met community’s naar de Community Library

Sinds 2017 is Probiblio samen met bibliotheken bezig met community building. Van eenzame ouderen in de kop van Noord-Holland tot jongeren die enthousiast zijn over het Young Adults-genre, allemaal zijn ze duurzaam aan een bibliotheekorganisatie verbonden. Om dit nog beter te verankeren in de organisatie is Probiblio het project rond de Community Library gestart, waarin de interne organisatie onder de loep wordt genomen.

Tijdens de projecten rondom community building viel op dat bibliotheekorganisaties nog lang niet altijd klaar zijn voor het structureel en duurzaam werken met community’s. Zij zien het bouwen van één of meerdere community’s vaak als een project met een begin en een eind, in plaats van een nieuwe manier van werken voor de hele organisatie. Maar community building is veel meer dan alleen het bouwen en onderhouden van community’s of het aanstellen van één of enkele Community Librarian(s). Het verankeren van structureel vraaggestuurd werken in de organisatie vergt iets van de hele organisatie. Sterker nog, het is een strategische keuze.

In 2019 zijn we daarom een logisch opvolgend project gestart: de Community Library. Hierin wordt de interne organisatie onder de loep genomen.

De Community Library

In een veranderende maatschappij zijn veel bibliotheken in transitie naar een maatschappelijk-educatieve bibliotheek. Dat vraagt om een nieuwe rol; de bibliotheek wil en moet zich actiever gaan verhouden tot de gemeenschap om haar heen. Maar hoe pak je dat aan? Door samen met de gemeenschap (publiek en partners uit het werkgebied) kennis te ontwikkelen en te delen. Op deze manier lever je als bibliotheek toegevoegde waarde in een tijd waarin kennisbronnen door de komst van internet niet langer schaars zijn. Zo werk je vraag- in plaats van aanbodgestuurd en sluit jouw aanbod uiteindelijk beter aan op de behoefte van de doelgroepen rondom jouw organisatie. Hiermee is én blijft jouw bibliotheek relevant.

Nieuwe manier van werken

Dit vraagt om een andere manier van werken dan veel bibliotheken gewend zijn. Voor een bibliothecaris is het belangrijk om betrokken te zijn bij de gesprekken die plaatsvinden in de community. Meer naar buiten gericht zijn en kunnen luisteren en verbinden zijn competenties die hier naadloos bij aansluiten. Dat betekent ook veel vragen stellen over wat er lokaal speelt, zodat je dit samen kunt vertalen naar activiteiten van de bibliotheek. De Community Library geeft invulling aan deze nieuwe rol en nieuwe manier van werken.

Het project Community Library

In 2019 is Probiblio met vier bibliotheken uit Noord- en Zuid-Holland (Bibliotheek aan den IJssel, Bibliotheek Hoorn, Bibliotheek Zuid-Kennemerland (vestiging Schalkwijk) en Bibliotheek IJmond) het project Community Library gestart. Met deze bibliotheken én met experts van binnen en buiten de bibliotheekbranche onderzochten we het afgelopen jaar wat een goed functionerende Community Library nodig heeft. Deze en andere vragen hebben we het afgelopen jaar met elkaar behandeld:

  • Hoe werk je vraaggestuurd zonder blind mee te varen op de wensen van de gemeenschap?
  • Hoe geef je leiding aan een Community Librarian?
  • Hoe bereid je medewerkers voor op de veranderingen van jouw organisatie?
  • Hoe maak je in jouw programmering ruimte voor ideeën die ontstaan vanuit de community?
  • Hoe ziet een Community Library er fysiek uit?
  • Hoe zet je samenwerking, intern en extern, optimaal in?

Deze en andere vragen hebben we het afgelopen jaar met elkaar beantwoord. Uiteindelijk zijn we gekomen tot een aantal bouwstenen die de basis vormen voor de Community Library: Strategie, Medewerkers, (Interne) communicatie, Samenwerking, Vestiging/ruimte en Flexibiliteit. In een interactieve infographic staan deze bouwstenen beschreven en wordt per bouwsteen uitgelegd aan welke kenmerken een Community Library idealiter voldoet. In het uitgeschreven eindrapport (deze vind je aan het einde van de infographic) wordt dit aangevuld met de ervaringen van de bibliotheken die deelnamen aan het project.
In 2020 starten vijf nieuwe bibliotheken aan het project en worden de bouwstenen verder uitgediept en misschien zelfs aangevuld met nieuwe bouwstenen. De bibliotheken van 2019 blijven kennisdelen met elkaar en met Probiblio.

Onze conclusie

Als je serieus met het bouwen van community’s aan de slag wilt, hoef je niet meteen alle bouwstenen perfect op orde te hebben. Je moet je er wel van bewust van zijn waar er nog ruimte voor verbetering is, zodat je je daarin kunt ontwikkelen. De Community Library is permanent in ontwikkeling, omdat de omgeving dit tenslotte ook is.

In gesprek

Wil je meer weten over dit onderwerp? Onze marketingadviseur Kerstin Carbajal Henken gaat graag met je in gesprek. Neem contact op met Kerstin of lees meer over dit project op onze website.

Lees ook:

Maart 2020