AI en educatie: de bibliotheek als gesprekspartner 

Steeds meer scholen zoeken naar manieren om AI verantwoord en effectief in te zetten. Daarbij gaat het niet alleen om de praktische inzet van tools, maar vooral om de vraag hoe leerlingen kritisch leren omgaan met AI. Digitale geletterdheid – en in het bijzonder de deelvaardigheden informatievaardigheden en mediawijsheid – speelt daarin een belangrijke rol. Voor bibliotheken biedt dit een kans: door AI mee te nemen in de samenwerking met scholen kun je helpen om het gesprek te voeren, vragen te verhelderen en scholen te ondersteunen bij het maken van bewuste keuzes.  

De bibliotheek als gesprekspartner en gids

Dat betekent niet dat je als bibliotheek expert in kunstmatige intelligentie hoeft te zijn. De kracht ligt in het ondersteunen en gidsen. Denk aan: 

• Adviseren van leerkrachten en schoolbesturen over kansen en risico’s rond AI. 
• Faciliteren van gesprekken: het gesprek voeren over wanneer en hoe AI zinvol kan worden ingezet in het onderwijs, met oog voor kansen én risico’s. 
• Doorverwijzen naar gespecialiseerde partners of materialen waar nodig. 
• Koppelen van AI aan bestaande expertisegebieden van de bibliotheek, zoals lezen, informatievaardigheden, mediawijsheid, burgerschap en programmering. 

Reflectie: vragen om mee te beginnen

Voordat je met scholen in gesprek gaat, kan het helpen om intern bij je eigen bibliotheek stil te staan bij vragen als: 

• Welke kennis hebben wij zelf over AI, en waar moeten we ons eerst in verdiepen? 
• Hoe willen wij AI wel of niet inzetten in ons eigen werk? 
• Hoe kunnen we scholen helpen de vraag te stellen of AI nodig en wenselijk is in een bepaalde context? 
• Welke partners in de regio kunnen wij inschakelen of aanbevelen? 

Verder verdiepen

Gelukkig hoef je niet bij nul te beginnen. Er zijn al veel plekken waar je inspiratie en kennis kunt opdoen: 

• Het AI-dossier van Probiblio met artikelen, blogs en praktijkvoorbeelden. 
• Cursussen zoals AI Essentials of de trainingen binnen BiebBoost.  
• Publicaties van Kennisnet, SLO en Netwerk Mediawijsheid over AI en digitale geletterdheid.  

Samen leren

Omdat dit onderwerp volop in ontwikkeling is, heeft Probiblio een leerteam rond AI en educatie. Samen met collega’s uit het werkveld onderzoeken we welke rol de bibliotheek kan spelen, welke vragen scholen hebben en hoe we hen hierin het beste kunnen ondersteunen. Zo leren we samen, en bouwen we kennis op die iedere bibliotheek kan inzetten in de samenwerking met scholen. De opgedane inzichten delen we tijdens de Inspiratiedag AI in 2026. De datum volgt nog. Niets missen? Schrijf je in voor de Taal & Digitaal Special >