
Het succes van de Living Library – levende boeken met een bijzonder verhaal
De Living Library werd in 2000 voor het eerst georganiseerd in Kopenhagen, Denemarken. Inmiddels is het concept actief in meer dan 80 landen, verspreid over zes continenten. In de collectie van de Living Library vind je geen boeken van papier, maar mensen met een bijzonder verhaal. Martijn Bergsma van Living Library vertelt wat het concept zo succesvol maakt.
In Nederland werd de Living Library in 2014 geïntroduceerd door Martijn Bergsma, oprichter en de directeur van de Living Library. “Ik kwam er tijdens een training in Istanbul voor het eerst mee in aanraking. Terug in Nederland vroeg ik de bibliotheek in Groningen of ik er een editie mocht organiseren. Dat werd een succes, en al snel volgden andere bibliotheken.”
Hoe het werkt
“De Living Library is een evenement waarbij de bezoeker het gesprek aangaat met een ‘levend boek’, iemand die regelmatig te maken heeft met bepaalde vooroordelen. Dat kan bijvoorbeeld een transgender persoon zijn, iemand met autisme, een ex-gedetineerde of een geadopteerd persoon. Als lezer kies je je eigen boek uit. Het is gratis, iedereen is welkom, je hoeft je niet vooraf aan te melden en je mag meerdere gesprekken voeren.
De gesprekken duren normaal gesproken zo’n 20-30 minuten. Er is zelfs een optie het boek te verlengen als je het gevoel hebt dat je nog niet ‘uitgelezen’ bent. Alles mag besproken worden, zolang het met respect voor elkaar gebeurt.”

Een uniek gesprek met een levend boek
“Het doel van de Living Library wordt in onderzoeken vaak omschreven als het doorbreken van vooroordelen. Maar ik zie de motivatie voor mensen om mee te doen niet per se als ‘het wegnemen van vooroordelen’. Ik wil mensen met elkaar in contact brengen en ze aanmoedigen om in gesprek te gaan met iemand die ze interessant vinden. Vaak kiezen bezoekers een boek omdat ze al ervaring in hun omgeving hebben met het onderwerp, zoals seksueel misbruik of huiselijk geweld. Een gesprek kan woorden geven aan die ervaring en een opening zijn om het erover te hebben in de eigen familie of vriendenkring. Soms is er juist nieuwsgierigheid naar een thema waar iemand nog weinig van weet.”
“Het succes zit voor mij in het persoonlijke gesprek. Je kunt vragen stellen waar je nieuwsgierig naar bent. Elk gesprek is uniek en verrassend. Het menselijke contact, waarbij je iemand recht in de ogen kijkt is bijzonder. Voor de levende boeken zelf is het ook waardevol. Ze willen bewustwording creëren, vooroordelen wegnemen, maar ook hun verhaal delen en ervaringen uitwisselen met andere boeken.”
Een diverse collectie
“De Living Library beschikt over een vaste collectie levende boeken, die vaker meedoen. Bij een eerste editie in een bibliotheek voegen we daar nieuwe, lokale boeken aan toe. Dat versterkt de gemeenschap. Heel soms doen zelfs bibliotheekmedewerkers mee als levend boek. Het is belangrijk om te zorgen voor een kwalitatieve en diverse collectie, dus boeken over verschillende onderwerpen.”
