Nieuwe democratische code helpt bibliotheken bij maatschappelijke rol

Bibliotheken bieden onafhankelijke informatie, podia om maatschappelijke kwesties te bespreken en helpen bezoekers democratische vaardigheden te ontwikkelen. Dit sluit aan bij het nieuwe Bibliotheekconvenant en de groeiende behoefte, want steeds meer mensen bezoeken bibliotheken voor activiteiten en als plek, los van de collectie. Het organiseren van zulke activiteiten en het zijn van zo’n plek kan ook ingewikkeld zijn.

Toch gaat deze maatschappelijke rol niet zonder uitdagingen. In een gespannen samenleving worden bibliotheken vaker geconfronteerd met bedreigingen en intimidatie door individuen en actiegroepen. Ook intern leven vragen: waar staan we als bibliotheek eigenlijk voor? En zijn we hier wel van?

Democratische Code biedt houvast

De Democratische Code helpt bij het nemen van nieuwe initiatieven, geeft rust in reacties op kritiek en frictie en brengt het gesprek onder collega’s over een invulling van de rol van de bibliotheek die beter past bij de noden van deze tijd. Tot slot geeft het richting aan professionalisering waarmee de kwaliteit van de activiteiten verhoogd kan worden. Je kunt de Democratische Code hieronder lezen.

Je kunt zelfstandig starten met de stappen uit de praktijkgids bij de Democratische Code, deze biedt concrete handvatten voor bibliotheken die hun maatschappelijke en democratische rol willen versterken. De gids is ontwikkeld om bibliotheekmedewerkers te ondersteunen bij het toepassen van de code in de dagelijkse praktijk, en biedt inzichten voor verschillende functies zoals communicatie, frontoffice, collectie, programmering en management.

Probiblio kan je (verder) op weg helpen bij het werken met de democratische code. Neem hiervoor contact op met Mirjam Zweers.

Terugblik lancering

Op het symposium Burgerschap en Democratie in een digitaliserende wereld op 6 februari 2025 gingen initiatiefnemers Mirjam Zweers en Bram Eidhof op basis van de Democratische Code aan het werk met bibliotheekmedewerkers: Hoe ga je in je eigen bibliotheek aan de slag met deze code en hoe leg je eigen accenten?

• Lees de terugblik >
• Lees hier de tekst die Mirjam Zweers ter introductie van het programma uitsprak over de (onmogelijkheid van) neutraliteit in de bibliotheek.
• Beluister de podcast die Adviseur programmering Lotte Kok maakte op 25 oktober tijdens het evenement Actief burgerschap, democratie en social design over de rol van culturele instellingen in de democratisch cultuur. Hier werd de aanzet gedaan tot de Democratische Code.