Bibliotheek Zuid-Kennemerland en samenwerking bedrijven

"Reik bedrijven de hand en stel je flexibel op."

Samen bereik je meer en krachten kun je beter bundelen. Dat vindt Floor Banning van de Bibliotheek Zuid-Kennemerland. Haar eerste grote project sinds ze is begonnen als Adviseur Taalvaardigheid is dan ook het samenbrengen van partijen, om gemeenschappelijk een aanbod op te stellen voor bedrijven die de (digi)taalvaardigheden van hun medewerkers willen verhogen.

"Toen ik hier kwam werken, was er al een samenwerking met jobcoaches die bemiddelen bij werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt. Maar er was nog geen concrete samenwerking met bedrijven. In mijn eerste maand ging ik naar de Kenniscirkel Bibliotheek, Bedrijf en Basisvaardigheden van Probiblio. Dat was heel inspirerend en ik dacht: waarom werken wij nog niet samen met bedrijven?"

Waarom wilde je een traject starten met bedrijven?

"Als Bibliotheek vinden we het belangrijk om ook doelgroepen te bereiken die niet vanzelfsprekend naar de Bibliotheek komen, zoals laagtaalvaardige NT1’ers. En we geloven dat als we de krachten bundelen met andere organisaties en bedrijven, we wellicht de cyclus kunnen doorbreken van laagtaalvaardigheid. Ouders die meer taalvaardig zijn en die de Bibliotheek kennen, nemen wellicht hun kinderen mee naar de Bibliotheek en lezen thuis vaker voor."

Hoe ben je in contact gekomen met bedrijven?

"Stichting Lezen & Schrijven heeft in Zuid-Kennemerland een netwerk geïnitieerd, gericht op het bereiken van NT1’ers. Ik ben daarbij aangehaakt en heb gepolst in hoeverre er belangstelling was voor het benaderen van bedrijven. Omdat de prioriteit daar niet meteen lag, heb ik besloten om zelf te beginnen. Samen met mijn collega, onze Business Development Manager, ben ik op pad gegaan. We hebben contact gelegd met Bedrijf & Samenleving Haarlem en Omstreken, een platform en netwerk van, voor en door ondernemers in Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. We hebben bij hen de laagtaalvaardige NT1’ers die een baan hebben op de kaart gezet, bewustzijn gecreëerd en de voordelen geschetst van beter taalvaardige medewerkers. Samen met Bedrijf & Samenleving hebben we vervolgens een Denktanksessie georganiseerd. Bedrijf & Samenleving nodigde bedrijven uit en wij vanuit de Bibliotheek het ROC|NOVA Collega en de Gemeente."

Je hebt dus bewust een formele taalaanbieder uitgenodigd, waarom?

"De kracht van de Bibliotheek ligt in het non-formele aanbod en dat leent zich goed voor het gecamoufleerd aanbieden van taalaanbod. Wij hebben geen ambitie om formeel aanbod aan te bieden en samen met het ROC kunnen we een mooie combinatie maken van non-formeel en formeel. Mijn idee is, maar dat zal de praktijk moeten uitwijzen, dat als wij als Bibliotheek een ‘gecamoufleerd non-formeel taaltraject’ aanbieden aan medewerkers op de werkvloer, de drempel naar een follow-up traject binnen het formeel onderwijs verlaagd is."

Wat heeft de Denktanksessie opgeleverd?

"De sessie was heel erg nuttig en inspirerend. De opkomst onder bedrijven was helaas niet zo groot als gehoopt, maar we konden de Bibliotheek als partner en het onderwerp laagtaalvaardige medewerkers op de kaart zetten bij enkele directeuren van grote werkgevers. Zij konden op hun beurt heel goed aangeven wat passend is bij verschillende organisaties. Zo hebben we gezamenlijk besloten om het traject in te steken onder de noemer ‘vitaliteit’, daar is sowieso al veel aandacht voor binnen bedrijven en duurzame inzetbaarheid is een hot topic onder werkgevers.

Daarnaast kregen we veel ideeën voor mogelijke trajecten. Van de bekende (digi)taalvaardigheidscursussen en een ‘buddy-systeem’ (taalmaatjes op de werkvloer, collega’s onderling of met vrijwilligers), tot een pop-up collectie op de werkvloer, een Dag van de Vitaliteit waar taalactiviteiten aan gekoppeld worden of schrijf- en leesclubs. We willen het taaltraject echt gecamoufleerd aanbieden, medewerkers moeten er lol in hebben en hopelijk ontstaat er daardoor een intrinsieke motivatie bij de medewerker om aan de slag te gaan met taal.

Je zag de werkgevers gaandeweg de sessie echt bewust worden van het feit dat de Bibliotheek meer is dan een ‘boekenuitleenhuis’ en dat de Bibliotheek een volwaardige partner kan zijn. Wat ik erg leuk vond, was dat er een werkgever was die zei: 'Waarom bieden we eigenlijk geen bibliotheekabonnement aan als secundaire arbeidsvoorwaarde?'. Maar je ziet ze ook denken: wat zal het gaan kosten en wat levert het op?"

Hoe gaat het nu verder met de bedrijven?

"We zitten nu aan tafel bij enkele grote bedrijven (voornamelijk in de branches Industrie/Productiewerk en Transport), op HR-niveau. Dan voer je eigenlijk het hele gesprek opnieuw, maar dan specifiek ingestoken op wat passend is bij de bedrijfscultuur en -sfeer. Elke keer komen we weer een stapje dichterbij de werkvloer. We gaan maatwerktrajecten opstellen al naar gelang de behoefte van de werkgever. De bieb verzorgt zoals gezegd het non-formele aanbod, dat incompany plaats gaat vinden. Het ROC kan vervolgens een formeel traject aanbieden, eveneens op de werkvloer en toegespitst op werksituaties. De grote uitdaging ligt voor ons wel in de follow-up ná het incompany traject. We willen uiteindelijk toch de mensen in de Bibliotheek verwelkomen. Als je echte stappen wilt zetten in het verbeteren van taalvaardigheden, moet je verder gaan dan een non-formele taalactiviteit als trigger en een paar formele lessen aangepast op jouw werkzaamheden."

En de financiering van de trajecten?

"We zijn in gesprek met de gemeente voor co-financiering, maar bedrijven zullen ook zelf een gedeelte moeten betalen. Al is het alleen al om het zelf adapteren van deze samenwerking."

Heb je tips voor andere bibliotheken die een dergelijk traject willen starten?

"Alles staat of valt met hoe flexibel de Bibliotheek zich opstelt. Bij ons ontstaan de meeste ideeën tijdens gesprekken. Maatwerk is echt essentieel. Reik bedrijven de hand, presenteer de Bibliotheek als inhoudelijke partner en houd de NT1-doelgroep op je netvlies. De NT2-doelgroep komt altijd als eerste bovendrijven in herkenning bij werkgevers, het is dan aan jou om de NT1-doelgroep weer op de kaart te zetten. En heel belangrijk: begin klein, heb een lange adem en wees tevreden met kleine stapjes."

(foto door: Wiebrig Krakau)

Probiblio blijft graag Bibliotheek Zuid-Kennemerland volgen in dit traject. Wil je meer weten over deze specifieke samenwerking? Neem dan contact op met Floor Banning via floor.banning@bibliotheekzuidkennemerland.nl. 

Wil je verder praten of sparren over een samenwerking met bedrijven in jouw regio? Neem dan contact op met Anne-Marie van der Poel, Adviseur Basisvaardigheden, avdpoel@probiblio.nl.