Gaming en programmeeronderwijs – meer dan een spelletje!

Wat kun je nou echt bereiken met gamen in de Bibliotheek? En wat verstaan we precies onder die term?

Inmiddels kijken miljoenen mensen naar video games op twitch.tv, speelt de hele jeugd een versie van Minecraft en hebben eredivisie-teams gamers in dienst. De wereld verandert snel – en spelletjes hebben de toekomst! Dit artikel is geschreven door Erik Reuvers, Adviseur mediawijsheid. 

De term gaming is erg breed:

• Entertainment gaming: Gaming als hobby – denk hierbij aan schietspellen, sportspellen, Role Playing Games, battle arena et cetera. Alle games die je met plezier speelt zonder daar een concreet doel aan te verbinden.
• Serious gaming: Een spel met een ander doel dan puur vermaak – denk hierbij aan communiceren, werven of selecteren, onderwijzen of het verkrijgen van inzicht.
• Edutainment gaming: Onderwijs via vermaak in een game denk hierbij aan rekenspellen, taalspellen en topografie spellen.
• Gamification: Het toepassen van spelprincipes in een niet-spelcontext. Denk hierbij aan een tandenborstel die van kleur verspringt als je twee minuten je tanden poetst. Dit filmpje is een bekende verschijning van gamification.
• Games maken: Een game zelf bouwen, meestal via een bestaande structuur op programma. Goede voorbeelden hiervan zijn Scratch (junior), Bloxels, code.org, Twine en klokhuis game studio. 

Wat spelen kinderen nu vooral?

• Roblox – een webvariant van een soort Minecraft (en daarmee overal te spelen)
• League of Legends – een 5 tegen 5 gevecht in een kleurvolle omgeving
• Minecraft – bouwen met blokken!

Gamen in de Bibliotheek: JA!

Het uitlenen en spelen van games in de Bibliotheek gebeurt al jaren, in meer of mindere mate. Toch blijft het een discussiepunt – welke plek verdient het spelen van spelletjes, of het aanzetten daartoe richting de pijlers van de Bibliotheek? Een eenduidig antwoord op deze vraag is moeilijk te geven – het gaat er vooral om welk doel je wil bereiken. Gaming, in welke vorm dan ook, is een middel dat ingezet kan worden om een doel te verwezenlijken. Geen doel op zich.

Negen jaar geleden gaf ik voor het eerst een game workshops aan bibliotheken, toen voornamelijk gericht op entertainment gaming met als doel jongeren de Bibliotheek in te trekken. Veel van de pilots die destijds opgezet zijn, stierven een paar jaar later een jammere dood. Op zich is dit heel logisch – als je niet echt in het middel gelooft, of er geen hoger doel mee nastreeft, blijft het een 'ding' en loopt de energie er na verloop van tijd uit. Game-events voor jeugd worden nog steeds aangeboden in diverse bibliotheken, maar ik zie veel meer mogelijkheden in een structureel 'educatief' aanbod, gekoppeld aan thema’s die bij de bibliotheek passen.

Als ik nu voor een groep sta om het over gaming te hebben, komen vrijwel dezelfde zaken aan bod als negen jaar geleden: waarom past gaming bij de Bibliotheek? En in welke vorm dan? En dat moet maar eens veranderen. Daarom vind ik dat we de vraag moeten omdraaien: Welke doelen zou je willen bereiken met gaming in de Bibliotheek en hoe zou je dat dan moeten aanpakken?

Wil je jongeren de Bibliotheek in trekken en op een bepaalde manier binden en daarmee breder betrekken bij wat de bibliotheek te bieden heeft? Denk dan na over publieksevenementen met een terugkerend karakter die structureel aangeboden worden rond populaire games in teamverband. Profileer je jouw Bibliotheek liever als educatieve partner van het onderwijs, denk dan na over het maken van games of het verbinden van games aan een thema (actualiteit, lokaal erfgoed, et cetera). Stort je je liever op de 21ste eeuwse vaardigheden, organiseer dan een Coderdojo met als thema games maken en ga aan de slag met programma’s zoals Scratch, Codecombat, Bloxels of Twine. De mogelijkheden zijn er om games inhoudelijk aan de bibliotheek te koppelen, en daarmee zelfs een rol richting het onderwijs op te pakken!

Programmeren en gamen ligt inmiddels redelijk dicht bij elkaar en bibliotheken lijken zich daar meer op hun plaats te voelen als logische partner voor het onderwijs dan het geval was bij het entertainment gamen. Laten we daar dan ook de energie naartoe bewegen! Begin met een Minecraft workshop rondom erfgoed. Zet een CoderDojo op of begin met een workshop Twine. Kijk vooral ook eens naar Bloxels – een fantastische mogelijkheid om kinderen creatief aan de slag te laten gaan, maar met programmeeronderdelen erin verwerkt!

Bibliotheken hebben nu de kans om het programmeeronderwijs logisch aan zich te verbinden, voor zowel vrijetijdsbesteding als op school – laten we die kans aangrijpen; het ijzer is nu heet! Het onderwijs staat te springen om partijen die hier nu mee aan de slag gaan. Als de Bibliotheek het nu niet aangrijpt en er mee aan de slag gaat, zijn er genoeg slimme bedrijfjes en ZZP'ers die het op zich zullen nemen. Pak deze kans!

Wil je hier een keer over van gedachten wisselen, wil je direct aan de slag of heb je een goed idee? Neem dan contact op met mij, Erik Reuvers, via EReuvers@probiblio.nl.