Op 24 juni 2021 was Hopin the place to be. Op het online platform kwamen we allemaal samen voor de Digitale Projectendag 2021: dé bijeenkomst voor bibliotheken in Noord- en Zuid-Holland om inspiratie op te doen voor  de eigen bibliotheek.

Aan de tafel in het nieuwe kantoor van Probiblio namen plaats Jantine Zeeman en Dick van Tol, de presentatoren van de middag. Tijdens de livestream schoven verschillende collega’s van bibliotheken en Probiblio-adviseurs bij hen aan om best practices te delen. Een best practice is een succesvol initiatief van een bibliotheek dat een voorbeeld kan zijn voor andere bibliotheken in ons netwerk. Vanuit huis of kantoor sloten 110 collega's aan, hun vragen in de chat zorgden voor een levendige interactie met het gesprek aan tafel.

• Best practice: Werkplaats STEAM
• Best practice: Digi- & taalaanbod bij sociaal werkbedrijf
• Best practice: Huis van Alle Talen
• Best practice: Boekenpodcasts
• Best practice: Kunst & Cultuur cirkels
• Best practice: Muziek op school
• Best practice: Voorlezen met Hondje Biblio

Probiblio’s directeur Frans Bergfeld trapt af.

‘Het was een bijzonder jaar. Aan de ene kant waren we beperkt, maar het heeft ook getoond hoeveel we online konden doen. Het is prachtig om te horen wat bibliotheekbezoekers zeggen over het feit dat ze weer naar de bibliotheek kunnen. Corona heeft op die manier de bibliotheek weer op de kaart gezet. Er is geen discussie meer over hoe belangrijk bibliotheken in de samenleving zijn.’

Gevraagd naar deze Projectendag, zegt Frans: ‘Met de Projectendag kunnen we kennis delen met het netwerk en vooral inspiratie bieden. Ik hoop natuurlijk dat bibliotheken het leuk vinden om volgend jaar hun eigen inspirerende voorbeelden te delen op onze Projectendag.’

Sprekers: Jacky van Dijk (specialist jeugdeducatie, Bibliotheek Gouda, op de foto rechts) en Aniek van Son (adviseur digitale geletterdheid, Probiblio).

Het project STEAM van Bibliotheek Gouda is een innovatieve leermethode voor kinderen en staat voor ‘Science, Technology, Engineering, Arts & Mathematics’. Gouda is de mooie uitdaging aangegaan om al deze facetten samen te brengen om wetenschappelijk denken en doen bij kinderen te bevorderen. Jacky geeft aan dat STEAM past binnen de bibliotheek: 'Je kunt heel goed je eigen kennis erin delen, tegelijk met het uitrollen van computational thinking; de taal van de toekomst. Het is eigenlijk een combinatie van fictie en non-fictie; je leert kinderen werken met techniek maar ook hun fantasie gebruiken.’ 

Vanuit Probiblio ligt er nu een mooie titellijst klaar, zodat bibliotheken zelf aan de slag kunnen. Aniek benadrukt: 'Het gevaar schuilt erin dat bibliotheken het een mooie term vinden en er daarom induiken. Je kunt niet zomaar het STEAM-labeltje op een maakplaats plakken. Er zit een theorie achter en het is belangrijk om met duidelijke uitgangspunten die visie te kunnen waarborgen.’ 

Meer weten?

Neem contact op met Jacky van Dijk van Bibliotheek Gouda of met Aniek van Son van Probiblio.

Sprekers: Roy Geers (coördinator DigiTaalhuis, Bibliotheek Bollenstreek) en Floor Banning (adviseur basisvaardigheden, Probiblio).

De video over het Digi- & taalaanbod op de werkvloer bij sociaal werkbedrijf MareGroep, neemt ons mee naar Bibliotheek Bollenstreek. Coördinator Roy Geers deelt zijn ervaring: ‘Het is geen standaard taalcoachings-traject, vanwege de kwetsbare doelgroep. Contact leggen met hen is lastig. Je moet heel goed nadenken over hoe je de boodschap overbrengt en dat doe je door een goede feeling te hebben met de doelgroep.’

Meer weten?

Bij Sociaal Werkbedrijven komt laaggeletterdheid meer dan gemiddeld voor. Welke kansen liggen er voor samenwerking tussen Sociaal Werkbedrijven en bibliotheken? Laat je inspireren door onze nieuwe publicatie, met een beschrijving van het SW-bedrijf en haar medewerkers, 4 praktijkvoorbeelden van succesvolle samenwerkingen en een overzicht van SW-bedrijven in Noord- en Zuid-Holland. Meer informatie >>

Of neem contact op met Roy Geers van Bibliotheek Bollenstreek of met basisvaardigheden@probiblio.nl. 

Sprekers: Roel van den Sigtenhorst (afdelingshoofd doelgroep volwassenen, Openbare Bibliotheek Amsterdam) en Kerstin Carbajal Henken (marketingadviseur, Probiblio).

Het Huis van Alle Talen van de OBA is een plek waar (culturele) verhalen van de stad en het aanbod van de bibliotheek samenkomen. Roel licht toe: ‘Als we willen aansluiten op de belevingswereld van Amsterdammers, moeten we kijken naar het aanbod om relevant te blijven. Ons uitgangspunt is dat niemand de doelgroep zo goed kent als de doelgroep zelf. We ontwikkelen het aanbod dus met vertegenwoordigers uit de doelgroep en kijken daarbij initieel naar impactvolle gemeenschappen in de stad. Buurtgericht- of community-gericht werken is belangrijk om doelgroepen aan te spreken die misschien nog niet zo bekend zijn met de bibliotheek. De bouwstenen voor een Community Library van Probiblio helpen heel erg bij het aangaan van samenwerking met een partner. En als er groepen zijn die graag willen meedenken, staat de deur wagenwijd open.’

Kerstin vult aan: ‘Het belangrijkste is om als bibliotheek in gesprek te gaan met je gemeenschap. Wat willen zij, waar zijn zij naar op zoek? Koppel dit aan waar jouw bibliotheek voor staat. Samen, en met partners, kun je de bibliotheek relevanter maken.’

Meer weten?

Wil jij ook meer (culturele)talen uit jouw werkgebied tot leven brengen en een podium bieden? Neem contact op met Roel van den Sigtenhorst van de OBA of met Kerstin Carbajal Henken van Probiblio.

Sprekers: Aureen Harthoorn (adviseur vo, mbo en hbo, Bibliotheek Zuid-Kennemerland, op de foto rechts) en Maike van Pelt (adviseur digitale geletterdheid, Probiblio).

Podcasts zijn hot en steeds meer bibliotheken zien de voordelen van dit middel. De boekenpodcasts gemaakt door studenten van de theateropleiding Nova College, ‘Nova Leest’, zijn uit nood geboren tijdens de coronacrisis, maar bleken 'leesbevordering pur sang' te zijn. Aureen beschrijft het succes van de samenwerking: ‘Het geheim van een podcast is dat je echt met taal moet werken. Studenten kregen een boek en maakten er op een creatieve manier een podcast over. De opdracht sloot aan op het leerdoel vanuit de opleiding, maar het ging ook over presentatievaardigheden en samenwerken.’

Maike: ‘De verhalen die de studenten hadden gelezen kwamen tot leven. Ze gaven er met digitale vaardigheden een hele mooie uitdrukking aan en het was mooi om te zien hoe ze geraakt werden door de onderwerpen. We zijn bezig met het ontwikkelen van een lesbrief van een vereenvoudigde versie van dit project, waarbij bibliotheekmedewerkers samen kunnen werken met het mbo.’

Deze best practice past bij een groter doel en project: leesbevordering op het vo en het mbo door het combineren van taal en digitaal. In samenwerking met verschillende bibliotheken ontwikkelt Probiblio 5 lesbrieven rondom taalvaardigheden en digitale geletterdheid. Een daarvan is 'Lees je in, leef je in en maak een boektrailer podcast'. Ons streven is om 1 september 2021 de eerste 3 lesbrieven te publiceren.

Meer weten?

Neem contact op met Aureen Harthoorn van Bibliotheek Zuid-Kennemerland of met Maike van Pelt van Probiblio.

Sprekers: Amanda Wolters (Programmaconsulent Ontwikkeling & Ontplooiing, Bibliotheek Kennemerwaard) en Erik Reuvers (adviseur digitale vaardigheden, Probiblio).

Voor de video Kunst & Cultuur cirkels bij Bibliotheek Kennemerwaard sprak Probiblio’s adviseur digitale vaardigheden Erik Reuvers met Amanda Wolters (programmaontwikkeling). Een Kunst & Cultuur cirkel is ontstaan is coronatijd. Bibliotheekleden met interesse in kunst en cultuur spreken elkaar via de telefoon. Amanda over dit initiatief: ‘We maken gesprekskaarten bij een kunstitem, om samen over in gesprek te gaan. Als je graag ontmoeting tussen mensen wil faciliteren, dan is dit een mooi middel om mensen laagdrempelig kennis te laten maken met kunst en cultuur én met andere mensen.’

Meer weten?

Neem contact op met Amanda Wolters van Bibliotheek Kennemerwaard of met Erik Reuvers van Probiblio.

Sprekers: Daphne Hermans-Van Nieuwenhuijzen (lees- en mediaconsulent, Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta, op de foto rechts), Ynke van der Wagt (Stichting Muziek met Klasse(n)) en Dia Wesseling (adviseur educatie, Probiblio).

Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta en Stichting Muziek met Klasse(n) hebben via de Bibliotheek op School alle scholen in het werkgebied tools aangeboden waarmee ze muzieklessen in de klas kunnen verzorgen. Een samenwerking waar muziek in zit!  ‘Muziek in de klas stimuleert allerlei vaardigheden. We zijn altijd op zoek naar andere manieren om kinderen aan het lezen te krijgen en vooral leesplezier te vergroten,’ aldus Daphne.

Ynke voegt toe: ‘Muziek is taal; het ritme van een woord gebruiken we om kinderen ritme van muziek aan te leren. De samenwerking met de bibliotheek is heel waardevol, want zij vergroten de kansen van onze stichting om onze doelen te behalen. Het moet geen toeval meer zijn of je wel of niet in aanraking komt met muziek; alle kinderen moeten toegang hebben tot muziek.’

Dia ziet meerdere voordelen: ‘Het is een kans voor de bibliotheek om zich te profileren. Ik zie ook kansen voor de scholen en gebruikers van dit concept; het is makkelijker voor hen om vakoverstijgend, verbredend en thematisch te werken, omdat ze maar met één partij te maken hebben. Je maakt het voor scholen makkelijker.’

Meer weten?

Ook met muziek aan de slag en samenwerken met scholen op dit gebied? Neem contact op met Daphne Hermans-Van Nieuwenhuijzen van Bibliotheek Zuid-Hollandse Delta, Ynke van der Wagt van Stichting Muziek met Klasse(n) of met Dia Wesseling van Probiblio.

Sprekers: Swaentje van Sprundel (Programmeur Culturele activiteiten, Bibliotheek Haarlemmermeer) en Charlotte Lehmann (adviseur educatie, Probiblio).

Als afsluiting kijken we naar de video Voorlezen met Hondje Biblio, bij Bibliotheek Haarlemmermeer. Biblio woont in de bibliotheek, kent alle prentenboeken en leest online uit zijn lievelingsboeken voor, samen met Swaentje van Sprundel. Het is meteen duidelijk waarom Biblio zo aanspreekt: het vrolijke hondje is de perfecte mascotte om (interactief) voorlezen te promoten. Swaentje: ‘Het leuke aan Hondje Biblio is dat hij neutraal is – geen jongen, geen meisje – en hij kan grapjes maken die ik zelf niet kan maken. Het werkt goed om elementen uit het kindertheater toe te voegen, bijvoorbeeld dat hij zit te slapen en zo interactie oproept. Zo gaat het leven bij de kinderen.’

Meer weten?

Neem contact op met Swaentje van Sprundel van Bibliotheek Haarlemmermeer of met Charlotte Lehmann van Probiblio.

En toen zat de Digitale Projectendag er alweer op. Voor de deelnemers thuis was er nog de gelegenheid om na te praten via de netwerkcarrousel of de chatfunctie op het platform. Probiblio bedankt alle tafelgasten, presentatoren, interviewers en videosterren (ook hondje Biblio) voor hun inspirerende bijdrage.

Bekijk hiernaast de volledige livestream terug!

Meer weten?

Wil je meer weten over de Projectendag of de best practices die zijn gedeeld, en vond je hierboven geen antwoord op je vraag? Neem contact op Michelle Rijbroek.

Wat vonden de deelnemers van de online Projectendag? De reacties zijn positief: de beoordeelding van de dag is gemiddeld een 7.9!

De Projectendag vond noodgedwongen digitaal plaats, maar de deelnemers zagen ook zeker voordelen. 'Het scheelt voor mij reistijd en online heb je een vlotte/strakke planning met een afwisselend programma', aldus een deelnemer. Tegenover de laagdrempeligheid en efficiëntie van een livestream staat voor sommigen wel het gemis van het netwerken en 'sfeer proeven' op locatie. 'Op locatie is gezelliger en je hebt 'live' een gesprek met collegae', "De ontmoeting met mensen met briljante plannen en ideeën gaat [op locatie] toch boven online!' 

"Ik vond het allemaal erg professioneel overkomen. Goede kwaliteit." - een deelnemer thuis