Wie gebruikt welke socialmediakanalen?

Instagram is de grootste stijger

Het onderzoek van Newcom is uitgevoerd onder een representatieve afspiegeling van de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder. In de tabel hiernaast is te zien dat het gebruik van social media groeit, waarbij Instagram met een stijging van 14% de sterkste groei doormaakte in 2020. De volgorde in de top 5 blijft gelijk. Whatsapp heeft met haar nummer 1 plek een onmisbare status.

TikTok vooral populair onder meisjes van 9 t/m 14 jaar

Nieuwkomer TikTok heeft momenteel 700.000 Nederlandse gebruikers van 15 jaar en ouder en 425.000 gebruikers van 6 t/m 14 jaar. TikTok wordt met name gebruikt door meisjes van 9 t/m 14 jaar om korte muziekvideo’s te maken en te delen. Dit is nu dus wel een hele specifieke doelgroep, maar het kanaal kan in de toekomst zeker interessant worden voor het publiek van de bibliotheek. In de leeftijdscategorie 15 t/m 19 zitten ook een hoop gebruikers, net als bij de groep 40+. Meer vrouwen dan mannen gebruiken TikTok. Men gebruikt het voor dansen, playbacken, zingen of humoristische content en ook challanges. Je kunt inmiddels ook adverteren op TikTok.

Gering vertrouwen zorgt niet voor afname gebruik

Cambridge Analytica, een groot databedrijf dat data lekte in 2018 en wereldwijd vragen opriep, zorgde in 2019 alleen voor een tijdelijke daling bij Facebook en Twitter. Zelfs mensen die zich zorgen maken over nepnieuws, privacy of doorverkoop van gegevens besteden ruim 1,5 uur per dag aan social media. We zijn benieuwd wat de invloed van de Netflix documentaire ‘The Social Dilemma’ (over gevaarlijke impact van social media) van dit jaar gaat zijn op het social mediagebruik. Twitter is nog steeds een populair platform bij nieuwszenders, vanwege de mogelijkheid om live updates te verzenden, maar het is ook populair bij marketeers die Twitter gebruiken om door middel van hashtags promotie te maken voor hun producten en diensten.

Gebruik Facebook en Instagram onder leeftijdsgroepen

Onder jongeren wordt Facebook minder gebruikt. Zoals je kunt zien in onderstaande tabel, is er bij andere leeftijdsgroepen sprake van marginale groei. De groei van Instagram vlakt af, met name binnen de doelgroep 15-19 jaar. Het omslagpunt voor het ‘overstappen’ van Facebook op Instagram ligt rond de 20 jaar.

Wil je alle resultaten van het onderzoek inzien? Vraag hier de rapportage van Newcom aan.

Social media-gebruik onder Mosaic-segmenten

Afgelopen zomer zijn de Mosaic-themakaarten door middel van onderzoek aangevuld met het social mediagebruik onder de segmenten. De volgende sociale media zijn hierin meegenomen: Facebook, Facebook Messenger, Google+, Instagram, LinkedIn, Pinterest, Skype, Snapchat, Twitter, WhatsApp en de categorie ‘Andere social media/messenger app’. Mosaic richt zich, in tegenstelling tot het Newcom-onderzoek, alleen op volwassenen. Ook van dit onderzoek delen we de belangrijkste resultaten.

Whatsapp op nummer 1
Ook uit het onderzoek onder Mosaic-segmenten blijkt dat WhatsApp het meeste gebruikt wordt, gevolgd door Facebook. Alle segmenten gebruiken WhatsApp veel, maar ‘Gewoon gemiddeld’ en ‘Plannen en rennen’ staan met 92% en 91% bovenaan. Het segment ‘Bescheiden ouderen’ scoort met (een nog steeds vrij hoge) 69% het laagst, van de andere segmenten gebruikt minimaal twee derde WhatsApp.

Facebook
Van de segmenten ‘Dromen en rondkomen’, ‘Jong en hoopvol’, ‘Volks en uitgesproken’, ‘Stedelijke dynamiek’, ‘Gewoon gemiddeld’, ‘Landelijke vrijheid’ en ‘Plannen en rennen’, gebruikt meer dan de helft Facebook en/of Messenger. Voor de andere segmenten liggen de aantallen wat lager. Van de ‘Bescheiden ouderen’ en ‘Gezellige emptynesters’ gebruikt ongeveer een derde Facebook en/of Facebook Messenger. Voor ‘Zorgeloos en actief’ en ‘Luxe leven’ liggen de aantallen iets hoger, maar onder de 50%.

Instagram, LinkedIn en Google+
Bij elk segment staat op plek 4 en 5 Instagram, LinkedIn of Google+. Bij ‘Plannen en rennen’ staat LinkedIn als enige op de vierde plek, met 32%. ‘Stedelijke dynamiek’ (40%) en ‘Jong en hoopvol’ (39%) gebruiken Instagram vrij intensief.

Voor meer inzicht in de cijfers en de bijbehorende grafieken van Mosaic verwijzen we je naar de Update Mosaic-gids – themakaarten (augustus 2020).pdf op Biebtobieb.

Tips voor jouw bibliotheek op basis van beide onderzoeken

De belangrijkste conclusies van beide onderzoeken en tips voor bibliotheken:

• Ondanks het gebrek aan vertrouwen in social media blijft het gebruik toenemen, zorg dus dat je als bibliotheek aanwezig bent op minimaal één social mediakanaal.
• Whatsapp staat op nummer 1 van de meest gebruikte social media. Je kunt hierop inspelen door via Whatsapp bereikbaar te zijn voor vragen van je leden en zo altijd bereikbaar te zijn.
• Een jonge doelgroep (15-39 jaar) kun je het beste bereiken met Instagram. Via dit kanaal kun je bijvoorbeeld de mooie werk- en studieplekken in jouw bibliotheek laten zien, of inspireren met leestips. Lees hier meer over hoe je als bibliotheek Instagram kunt inzetten.
• Facebook kun je het beste inzetten voor een volwassen doelgroep. Door via Facebook te adverteren over activiteiten voor deze doelgroepen of via Messenger klantenservice aan te bieden, kun je veel mensen bereiken.
• TikTok bereikt momenteel een specifieke (jonge) doelgroep, maar het kan voor je bibliotheek interessant zijn hierop in te spelen. Organiseer bijvoorbeeld een TikTok challenge voor bibliotheken. Een bekend voorbeeld is de Jerusalema challenge. Ook sommige bibliotheken zijn al actief met TikTok, zoals bibliotheek Hengelo met de boekvlogcompetitie en bibliotheek Eemland met TikTok cursussen speciaal voor meiden.
• Er zijn een aantal contentvormen die het zeer goed doen op social media. Als je deze contentvormen nog niet gebruikt, kan het interessant zijn je hier eens in te verdiepen en zo te zorgen voor een hoger aantal bezoekers op je pagina of website. Succesvolle contentvormen voor meer traffic zijn het gebruik van video en vlogs, livestreams (bijvoorbeeld over een bepaald evenement of interessante schrijver), infographics (dit kan bijvoorbeeld met de gratis tool Canva) en allerlei soorten deel- en winacties (like en deel, tag je vrienden, stuur je foto in).