
Van data naar informatie: begin met het stellen van de juiste vraag
Steeds meer bibliotheken willen ‘iets met data’. Of ze zoeken “een interactief dashboard”. Mooie ambities – maar zonder een helder vertrekpunt loop je het risico dat je eindigt met iets dat niet goed aansluit bij jouw organisatie. Hoe zorg je ervoor dat je vanaf het begin scherp hebt wat je écht nodig hebt? In dit blog vertel ik hoe je het proces overzichtelijk en haalbaar houdt.
Alles wat je in je organisatie vastlegt, is data. Maar data op zichzelf zegt niet zoveel. Pas als je het ordent en er betekenis aan geeft, wordt het informatie. En als je die informatie goed weet te duiden, kun je er kennis van maken: weten wat je moet doen in een bepaalde situatie.
Een simpel voorbeeld: als je weet dat het gaat regenen, neem je een paraplu mee. Die actie komt voort uit kennis, gebaseerd op eerdere ervaringen. Daarom is het belangrijk om bij het interpreteren van data samen te werken met mensen die de praktijk goed kennen.
Begin bij de vraag, niet bij de tool
Voordat je dashboards of systemen uitzoekt en inricht, is het slim om eerst te achterhalen:
- Welke vragen leven er in de organisatie?
- Waar zitten de grootste frustraties of blinde vlekken?
- Welke inzichten zijn nu echt nodig om antwoord te geven op de vragen?
Maak een overzicht van de belangrijkste informatiebehoeften. Denk daarbij ook aan het doel: wat wil je bereiken met dit inzicht? Dat helpt om te prioriteren.
Een handige manier om dit concreet te maken is met user stories:
“Als [rol/gebruiker] wil ik [actie/inzicht], zodat [doel/voordeel].”
Zo wordt ook duidelijk wie er baat bij heeft. Vaak blijken verschillende afdelingen behoefte te hebben aan dezelfde gegevens – maar met net een ander accent.
Durf te kiezen en klein te beginnen
Je hoeft niet álle data in één keer op orde te brengen. Sterker nog: dat werkt meestal averechts. Kies één thema of proces, verbeter dat stap voor stap, en laat mensen ervaren wat het oplevert. Zo bouw je draagvlak én resultaat op.
Dat vraagt wel iets van de organisatie. Je gaat werken op een nieuwe manier, met nieuwe tools. Niet iedereen houdt van verandering. Zoek daarom je natuurlijke bondgenoten – mensen die enthousiast zijn of al wat meer kunnen – en maak hen ambassadeurs. Zorg dat het voor de rest makkelijk en duidelijk is. Dan volgen ze vanzelf.
Is jouw bibliotheek ook met data en verandering bezig?
Ik denk graag met je mee. Of je nu net begint of al een stap verder bent: een sparringsessie kan helpen om richting te geven en keuzes te maken. Neem gerust contact met me op! Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of opmerkingen? Deel ze met mij! Ik verwerk ze in vervolgartikeltjes, zodat ook andere bibliotheken er iets aan hebben.