Voorspellen van leverdatum met AI: mogelijk of niet?

Automatisering Blog

Gepubliceerd op 13 juni 2023

Kunnen we bibliotheekgebruikers beter informeren over wanneer hun gereserveerde boek binnenkomt? Deze vraag hield Ineke Goedhart, adviseur Digitale Infrastructuur bij Probiblio, bezig. Samen met een aantal bibliotheken en met bibliotheekautomatiseerder OCLC onderzocht ze welke rol Artificial Intelligence (AI) hierin kan spelen.

‘Wanneer komt mijn gereserveerde boek beschikbaar?’ Deze vraag houdt mij al een tijdje bezig.

Toen ik recent weer een boek reserveerde wist ook ik niet wanneer ik dat kon verwachten. Gelukkig was het snel beschikbaar.

Uit ervaring van de bibliotheken blijkt dat ik niet de enige ben die behoefte heeft aan deze informatie. Op dit moment is het niet mogelijk hier een voorspelling over te doen. Een groot contrast met een webshop, waar gebruikers direct bij de reservering de bezorgtijd weten.

Op onderzoek uit

De vraag is dus hoe we gebruikers van de bibliotheek inzicht kunnen geven in wanneer hun gemaakte reservering beschikbaar komt. De eerste stap richting een antwoord is als we zouden kunnen voorspellen wat de verwachte inleverdatum van het uitgeleend materiaal is. Maar op basis van de huidige systemen en gegevens kunnen we dat niet. Een mooie reden om te onderzoeken of we dat met behulp van AI wel voor elkaar konden krijgen.

Met deze vraag in ons hoofd gingen we samen met Bibliotheek Bollenstreek, Bibliotheek Kennemerwaard, Bibliotheek Krimpenerwaard en OCLC op avontuur. Voor ons allemaal was het nieuwe materie en gaandeweg ontdekten we wat er wel of niet mogelijk was en wat we daarvoor moesten doen. Het werd geen rechte weg richting ons doel, meer een bumpy ride. Maar wel een heel leuke bumpy ride!

Een handig rapport

Vooraf hadden we besloten waaraan het resultaat van de voorspelling minimaal zou moeten voldoen. En ik zal het alvast maar verklappen: dat is ons niet gelukt. Maar wat hebben we er veel van geleerd! Om onze ervaringen, struikelblokken en successen te delen hebben we deze vastgelegd in een rapport. Een rapport dat je kunt lezen als een avonturenroman, want hierin hebben we beschreven hoe onze weg richting het doel eruit zag en wat we onderweg tegenkwamen.

Misschien is niet het hele rapport voor iedereen interessant. Het algemene deel en de conclusies kan ik iedereen van harte aanbevelen. Zo is het bijvoorbeeld interessant te concluderen dat de gegevens niet eenduidig genoeg waren te maken. Een simpele illustratie: daar waar de één met mooi weer niet naar de bibliotheek maar naar het strand gaat, gaat de ander juist tijdens het fietstochtje wél even langs de bibliotheek.

Verder hebben we het rapport opgebouwd in 3 onderdelen, zodat de liefhebber de diepte in kan.
Om te beginnen komen de juridische aspecten aan bod: wat mag je juridisch gezien en wat moet je daarvoor regelen?

Vanuit de juridische aspecten rolden we bijna automatisch door naar de ethische kant. Want ook al mag je iets juridisch gezien en kun je het technisch gezien: moet je het wel willen? Kun je het ethisch verantwoorden?

En tenslotte hebben we ook de technische mogelijkheden en elementen van deze pilot vastgelegd.

Voor specialisten of geïnteresseerden zijn die onderdelen ook zeer interessant!

Ideeën zijn altijd welkom

Zoals gezegd is het ons helaas niet gelukt om het gewenste resultaat te bereiken. Natuurlijk hielden we vooraf rekening met deze mogelijkheid, maar we vonden het toch jammer. Zijn we nu klaar met het inzetten van AI? Nou nee, maar het moet natuurlijk wel een doel dienen. Anders is niets meer dan spelen met techniek. Veel belangrijker nog: geven we het nu op om te kijken hoe we de gebruiker beter kunnen informeren over de reservering? Dat zeker niet, want daar ging het ons primair om! Heb je daar ideeën over, dan houd ik me van harte aanbevolen!