De bibliotheek en kinderboekenwinkel: een gouden koppel

Blog
Gepubliceerd op 15 september 2022
De bibliotheek en kinderboekenwinkel: zijn we collega’s of concurrenten? Deze vraag houdt mij al een poosje bezig. Doordat steeds meer scholen structureel samenwerken met bibliotheken met de Bibliotheek op school-aanpak, komt ook de aanschaf van de schoolcollectie vaker bij de bibliotheek te liggen. Waar voorheen deze scholen bij de kinderboekwinkel shopten, schaffen bibliotheken hun boeken uit praktische overwegingen vaak aan bij de NBD. Maar mijn advies voor de bibliotheek: laat de kinderboekwinkels niet links liggen! Samen met kinderboekenwinkels en bibliotheken in regio Rotterdam, Leiden en Dordrecht stelde ik de volgende 7 tips op. 

Foto boven: Een bijeenkomst van leescoördinatoren van Bibliotheek Aan den IJssel in kinderboekwinkel De Kleine Kapitein, met Daniel aan het woord.
©Bibliotheek aan den IJssel

1. Gebruik de flexibiliteit, snelheid en advies op maat van de kinderboekenwinkel

Maak gebruik van de flexibiliteit en meest actuele kennis van kinderboeken die kinderboekwinkels hebben. Teamleider Muriel van Bibliotheek Aan den IJssel werkt samen met de Rotterdamse kinderboekwinkel De Kleine Kapitein in het project ‘Het zit in een boom en het leest…’: ‘Daniel is een echte ondernemer, hij denkt in mogelijkheden en neemt zelfs het hele logistieke deel voor zijn rekening. Het is fijn om met hem te sparren over de beste manier om dit project samen vorm te geven.’

Kinderboekwinkels hebben veel actuele titels op voorraad en kunnen in overleg ook vaak zorgen voor het plankklaar inwerken van de boeken (met de juiste bestickering), zodat ze gelijk naar de scholen kunnen. In Dordrecht zorgt Kinderboekwinkel De Giraf in overleg met de leesconsulenten al jaren voor de ingewerkte schoolcollecties.

2. Deel kennis

Wilma van Kinderboekwinkel De Giraf in Dordrecht maakt aanschaflijsten voor de leesconsulenten van Bibliotheek AanZet en praat ze regelmatig bij over de nieuwste boeken. In Dordrecht lezen leesconsulenten van de bibliotheek en het personeel van De Giraf allemaal een aantal (genomineerde) griffels en penselen en bespreken die samen met een hapje en een drankje. Mandy, leesconsulent in Bibliotheek AanZet: ‘In De Giraf werken echte specialisten waar wij ook zeker nog van kunnen leren!’

3. Hou elkaar scherp

Daniel van boekwinkel De Kleine Kapitein: ‘Kinderen weten tegenwoordig veel meer van hun favoriete schrijver dan vroeger door TikTok – ze volgen bijvoorbeeld Maranke Rinck en weten al dat het volgende deel van Bob Popcorn binnenkort verschijnt. Daar moeten we als kinderboekwinkels en bibliotheken op inspelen: Breaking news: deze week komt de nieuwste uit van…’

4. Vul elkaar aan

In Leiden verwijzen BplusC en Jeugdboekhandel Silvester vaak door naar elkaar en combineren de didactische kennis die de bibliotheek heeft met de boekenkennis van Silvester. Samen organiseren ze jaarlijks een inspiratieavond voorafgaand aan de Kinderboekenweek met diverse workshops.

De medewerkers van Silvester zorgen voor de verkoop van boeken en adviseren welke interessante auteurs uit te nodigen. Leesconsulent Yoeri organiseert en zorgt met zijn collega’s dat ook bijzondere boeken die moeilijk uit de kast komen op school de nodige aandacht krijgen.

5. Zorg voor korte lijntjes en duidelijke afspraken

Alle betrokkenen spreken over een fijne samenwerking, waarbij van directe concurrentie geen sprake is. Door duidelijke afspraken ontstaat er een vertrouwensband en een gunfactor. Ieder heeft dan zijn eigen taak. Daniel, eigenaar van kinderboekhandel De Kleine Kapitein, waardeert de acquisitie en de inzet van de leesconsulent in de klas. Inge van Silvester benadrukt: ‘Wij vinden het belangrijk de lijntjes zo kort mogelijk te houden. Dat kost veel tijd, maar als kinderboekwinkel hebben wij de  persoonlijke, specialistische, inhoudelijke kennis van het assortiment op maat voor een specifieke school in deze specifieke stad. Dat is ons vak!’

6. Communiceer over de cursus Open Boek

Zorg als bibliotheek dat de kinderboekwinkel weet wat er in de cursus Open Boek wordt behandeld.

Bij Silvester in Leiden wordt er bij aanschaf voor de scholen bijvoorbeeld rekening gehouden met de drie dimensies van lezen uit Open Boek: de recreatieve, explorerende en reflectieve dimensie. Ook Daniel van De Kleine Kapitein is enthousiast over de Open Boek-cursus door de bibliotheek: ‘Alle neuzen staan dan dezelfde kant op en het zorgt voor een goeie onderbouwing voor de schooldirecteur.’

7. Betrek directie en het schoolteam bij de samenstelling van de collectie

Daniel van Kinderboekwinkel De Kleine Kapitein: ‘Als er geen betrokkenheid is van directie en team, wordt een collectie als een mooi speeltoestel maar met rood-wit lintje erom, je mag er niet mee spelen. Sanering en de aanschaf van nieuwe aantrekkelijke boeken geeft een kwaliteitsverbetering van het leesaanbod en een boost aan de leesmotivatie van het team en de leerlingen! Meestal zit dat bij de onderbouw wel goed, maar hoe hoger je komt, hoe meer hulp leerkrachten nodig hebben bij het uitzoeken van mooie boeken voor hun groep.’

Bibliotheek Aan den IJssel organiseert jaarlijks nascholingsbijeenkomsten voor hun leescoördinatoren (en een collega) in de kinderboekwinkel in Rotterdam. Leerkrachten en alle leesconsulenten ontmoeten elkaar met een feestelijk taartje, terwijl Daniel een spetterende boekenshow neerzet en het belang benadrukt van voorlezen, vrijlezen en het praten over boeken.

Tot slot mogen de leerkrachten zelf boeken uitzoeken voor hun school. Muriel van Bibliotheek aan den IJssel: ‘Dit levert een enorme binding op met leescoordinatoren die altijd graag komen op zo’n avond.’

Geïnspireerd geraakt? Samen met kinderboekenwinkels kunnen bibliotheken werken aan het doel om van kinderen (en leerkrachten!) echte lezers te maken.

Gastblogger Roxanne Heemskerk (programmamaker jeugd bij Bibliotheek Bollenstreek) werd onlangs ook geïnspireerd door een boekwinkel! Lees op welke ideeën het haar bracht.