
Aan de slag met duurzaamheid in collectie en programmering
Waarom zou je aandacht besteden aan duurzaamheid in de collectie en programmering van jouw bibliotheek?
- Duurzaamheid is een actueel en veelomvattend thema. In het nieuws komen onderwerpen rondom energie besparen, klimaatverandering en natuur regelmatig langs. Als laagdrempelige plek is de bibliotheek als geen ander geschikt bezoekers te informeren en inspireren als het om dit thema gaat.
- Bezoekers zijn in toenemende mate geïnteresseerd in dit thema, zeker de kinderen van nu en de klanten van de toekomst.
- Tegelijkertijd biedt duurzaamheid voor bibliotheken ook handvatten om nieuwe doelgroepen aan te boren.
Hoe pak je dit aan? Op deze pagina geven we je tips en ervaringsverhalen.

Duurzaamheid en doelgroepen
Weten voor wie je programmeert of collectioneert, is belangrijk. Niet iedere doelgroep vindt alles namelijk even interessant. Dit geldt ook voor duurzaamheid.
Voor ouders met kinderen programmeer je andere dingen dan voor mensen die gepensioneerd zijn, bijvoorbeeld. Probiblio maakte een handige tool waarin je kan zien welke doelgroepen (gebaseerd op segmentatiemodel Mosaic) geïnteresseerd zijn in duurzaamheid, en welke type programmering aansluit bij hun interesses. Gebruik de tool om te ontdekken welk duurzaam programma bij welke doelgroep past.

Ervaring: Duurzame programmering in de LocHal en Bibliotheek Rijn & Venen
De bibliotheken Rijn & Venen en de LocHal zijn voorlopers als het om duurzame programmering. Patricia Lärche & Dewi Visser van Bibliotheek Rijn en Venen en Jantien Borsboom van Bibliotheek Midden-Brabant gingen met elkaar in gesprek op de themadag voor programmamakers en collectioneurs over de vraag: Moeten bibliotheken aandacht besteden aan duurzaamheid?
Patricia: “Daar komt niemand meer onderuit. In onze bibliotheek is het een opdracht van de gemeente. Dit jaar was ons thema energie besparen en dat was niet zo populair. Het moet laagdrempelig en neutraal zijn, en mensen moeten er zelf mee aan de slag kunnen.”
Jantien: “Wij werken vanuit de Duurzame Ontwikkeldoelen van de Verenigde Naties, de 17 SDG’s. Deze zijn breder dan alleen duurzaamheid. Bovendien zijn deze doelen met de hele wereld afgesproken, dus het is neutraal. Je moet mensen faciliteren, een schakel zijn naar kennis voor andere mensen. Het is een nieuwe manier van werken die op weinig weerstand stuit. We zijn er in de stad op plekken en we koppelen mensen aan partijen, waardoor er veel actie kan ontstaan.”

Handige links voor collectiespecialisten en programmamakers
Je hoeft niet het ei opnieuw uit te vinden. Er zijn al veel inspirerende ideeën beschikbaar. Deze links hebben wij voor jou geselecteerd:
- Programma-ideeën rond duurzame thema's:
- Rijnbrink maakte deze praktische inspiratiegids met maar liefst 30 programma-ideeën, verdeeld over thema's zoals afval, voedsel en landschap.
- Ook rond de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDGs) maakten Rijnbrink met o.a. Bibliotheek Kampen en Utrecht een handige gids, te vinden op SDG Bibliotheek.
- Tegenlicht maakte diverse documentaires rondom duurzame thema's zoals klimaatverandering, de kledingindustrie of de natuur. Blader door hun archief en ga met de toolkit voor bibliotheken aan de slag om zelf een Meet Up te organiseren.
- Collectietips Meer inspiratie opdoen rondom duurzaamheid? Zorg voor duurzame boeken! Zowel voor kinderen als volwassenen verschijnt er veel rond dit thema, fictie en non-fictie. Probiblio maakte twee titellijsten voor kinderen en volwassenen. Download de titellijsten Duurzaamheid voor jeugd en volwassenen hier (zip-file met 2 Excel-bestanden).