Erfgoed On Tour: draden van het verleden verbinden aan het heden

Waarom lokaal erfgoed ertoe doet

Wanneer we het hebben over de erfgoedcollectie, gaat het niet alleen om boeken en objecten, maar vooral om mensen, gemeenschappen. Het belangrijkste inzicht: de beste programma’s ontstaan als collectie en programmering hand in hand gaan. Bibliotheken zijn plekken waar mensen al komen – dat maakt ze waardevolle partners voor erfgoedinstellingen. Maar die samenwerking vraagt tijd, investering en lef. Als je als bibliotheek oog hebt voor lokaal, soms schurend erfgoed, ben je er voor je gemeenschap. Je durft de gemeenschap kritisch onder de loep te nemen en maakt ruimte voor meerstemmigheid. Zo zal een groter deel van je community zich herkennen in je aanbod, of dat nu een bepaalde collectie, programma of combinatie van die twee is.

Tamira’s aanpak: erfgoed als dialoog

Tamira Waszink, programmamaker bij de LocHal en Stadsmuseum Tilburg, liet zien hoe erfgoed meer kan zijn dan een statische collectie. Haar werk draait om verhalen verbinden met actuele thema’s en ruimte creëren voor gesprek. In de LocHal koppelt ze tentoonstellingen aan lezingen, workshops en ontmoetingen. Zo ontstaat een dynamische plek waar erfgoed niet alleen wordt bewaard, maar ook bevraagd.

Community’s als sleutel

Susanne, registrator bij het Textielmuseum, benadrukte hoe belangrijk het is om samen te werken met gemeenschappen. Vrijwilligers met Indonesische roots helpen bij het transcriberen van historische verslagen, waardoor vergeten stemmen weer hoorbaar worden. Het kunstproject Draden van ons slavernijverleden maakt het gedeelde koloniale verleden tastbaar. Zulke projecten vragen om partnerschap – en bibliotheken kunnen daarin een brugfunctie vervullen.

Waarom koloniaal erfgoed nú relevant is

Tijdens het gesprek met bibliotheken klonk het unaniem: we besteden nog onvoldoende aandacht aan het koloniale verleden. Dat is niet alleen een gemis, maar ook een risico. Geschiedenis is, net als de bibliotheek zelf, niet neutraal; het bepaalt wie we zijn en hoe we samenleven. Bibliotheken hebben de kans – en verantwoordelijkheid – om dit zichtbaar te maken.

Erfgoed is overal. Nu is het tijd om het te laten spreken – in boeken, in programma’s, in gesprekken. Begin klein, werk samen en durf te verdiepen. Want geschiedenis is niet alleen het verleden, het is ook het nu.