Intervisie: een nuttige methode om het IDO te borgen

Blog
Gepubliceerd op 14 maart 2024

Door Ellen Spoor

Hoe borg je het IDO goed binnen jouw bibliotheek? Hoe zorg je dat IDO-medewerkers écht van elkaar leren en zichzelf blijven ontwikkelen? Dit zijn belangrijke vragen die bijdragen aan het succes en de duurzaamheid van jouw IDO. In deze blog neem ik je mee in de wereld van intervisie: wat is het? Hoe ziet zo’n bijeenkomst eruit? En vooral: wat levert het op voor jouw IDO? 

Herken jij deze uitdagingen?  

Het IDO is altijd volop in ontwikkeling: van wisselende collega’s tot nieuwe partners en van diverse klanten tot steeds weer nieuwe overheidsvragen. Tel daarbij op dat veel IDO-gesprekken met klanten door één collega worden gevoerd en niet alle collega’s altijd aanwezig zijn. Vaak blijft de uitwisseling over het IDO dan steken bij de ‘wandelgangen’ en de oppervlakte. In de IDO-trainingen die ik geef, hoor ik dit vaak terug: door drukte en de waan van de dag spreken IDO-collega’s elkaar niet écht hierover. Heel begrijpelijk, maar wel een gemiste kans! Want hoe wil je samen het IDO goed borgen en verder ontwikkelen als er weinig tijd en ruimte is om uit te wisselen en van elkaars ervaringen te leren? 

Intervisie is een waardevolle methode om feedback op te halen vanuit het team en te zorgen voor interne kennisontwikkeling. De methode wint steeds meer terrein in organisaties. En vanuit eigen ervaring kan ik zeggen: dat is niet voor niets.  

Wat is intervisie? 

Intervisie is een gestructureerde, collegiale vorm van leren waarin IDO-medewerkers op een veilige en systematische wijze met elkaar aan de slag gaan. Het is geen traditionele lesmethode, maar eerder een gezamenlijk proces. Een proces waarin deelnemers ervaringen delen, elkaar bevragen en tot nieuwe inzichten komen. Het gaat veel verder dan kennisoverdracht: deelnemers worden actief betrokken om elkaar te helpen bij hun IDO-uitdagingen.  

De methode zorgt niet alleen voor een belangrijk moment waarin uitdagingen openlijk en op constructieve wijze gedeeld kunnen worden, maar het zorgt onderling ook voor een verdiepende verkenning, interesse en meer begrip voor de uitdagingen die de collega ervaart, een diversiteit aan mogelijke oplossingen vanuit meerdere invalshoeken en zodoende ook voor versterking van de relatie binnen het team. Dit maakt het tot een geschikte methode voor het kwalitatief borgen van je IDO-dienstverlening.  

Intervisie is niet: 

  • Vergaderen of praten over iets 
  • Even snel tips geven aan elkaar 
  • Een werkproces verbeteren (zoals het aanmelden van een nieuw lid) 

Wat levert intervisie op? 

Als je intervisie goed gestructureerd aanpakt, levert het jouw IDO-team veel op!  

  1. Borging van kennis: door gezamenlijk casussen of situaties te bespreken, vergroten medewerkers niet alleen hun eigen kennis, maar profiteren ze ook van elkaars expertise. Omdat er bij intervisie expliciet de tijd wordt genomen, is er meer ruimte om relevante kennis met elkaar te delen. 
  2. Professionalisering: medewerkers wordt gevraagd naar zichzelf te kijken en te werken aan hun professionele vaardigheden. Door dit gezamenlijk met collega’s te doen, ontstaat er een cultuur van voortdurend leren. En dit is natuurlijk van grote waarde in de veranderende bibliotheek en IDO in het bijzonder. Verder scherpt intervisie ieders vaardigheden aan als het gaat om Luisteren, Samenvatten, Doorvragen. Vaardigheden die heel handig en belangrijk zijn in de dagelijkse praktijk van heel de bibliotheek. 
  3. Teambuilding: het IDO is net zo sterk als het team dat het runt. Intervisie bevordert niet alleen de individuele competenties maar ook de onderlinge samenwerking en vertrouwensband. De basis van intervisie is vertrouwen en respect en omdat er soms persoonlijke vraagstukken worden gedeeld, versterkt dit de band tussen de collega’s. En dit is ook merkbaar op de werkvloer.  

IDO-coördinatoren Marco en Nanine hebben begeleide intervisie ervaren met hun team. Op de vraag wat het hen heeft opgeleverd, antwoorden zij:

Marco, IDO-coördinator in Haarlemmermeer: “De collega’s vonden de intervisie heel prettig. Het geeft herkenning en erkenning van een werkgerelateerde uitdaging. Door er samen op deze manier mee aan de slag te gaan, kom je tot nieuwe inzichten en oplossingen. Daardoor leek de uitdaging meteen al kleiner!”

Nanine, IDO-coördinator in Den Haag: “Ik ben erg enthousiast over intervisie. Het heeft veel opgeleverd, op verschillende niveaus. We ervaarden direct het effect en de resultaten. De sfeer was heel prettig & veilig. En er kwam een waardevolle uitwisseling van ervaringen & kennis op gang.”

Hoe pak je intervisie aan? 

Dé succesfactoren van een intervisiesessie zijn structuur en een strakke sturing door de begeleider. Niet om de creativiteit om zeep te helpen (juist niet), maar om te zorgen voor verdieping en meer resultaat. En die structuur en sturing kunnen vooral een uitdaging zijn als de begeleider een collega of leidinggevende is die ook nauw betrokken is bij het IDO! Voor je het weet, verzandt de intervisie in een ongeleid praten over IDO-zaken zonder dat het iets opbrengt. Denk daarom ook eens aan een externe persoon als begeleider.  

Deze persoon heeft nauwelijks inhoudelijke kennis en daardoor geen feitelijke belemmeringen en/of andere belangen. Dit is bevorderlijk voor de opbrengst. Zéker als de persoon ervaring heeft met intervisie. 

Welke methode kies je? 

Er zijn talloze methodes om intervisie te doen, van heel simpel tot heel uitgebreid. Mijn advies is: hou het eenvoudig, zéker als jullie er nog niet zoveel ervaring mee hebben. De Incidentmethode is een overzichtelijke aanpak van 5 stappen. Hierbij is er bij elke intervisievraag een inbrenger (van de vraag/kwestie), begeleider, vastlegger en vragenstellers.  

Dit zijn de stappen: 

  1. Introductie van de kwestie: de inbrenger beschrijft kort en feitelijk de situatie en zijn vraag 
  2. Probleemverkenning: de vragenstellers noteren individueel welke vragen zij willen stellen ter verdere verkenning van de kwestie. Daarna stellen zij om de beurt een vraag aan de inbrenger.
  3. Analyse: de vragenstellers analyseren met elkaar de kern van de kwestie. 
  4. Adviesronde: iedere vragensteller formuleert minimaal één advies aan de inbrenger
  5. Afronding: de inbrenger geeft aan welke adviezen hem het meest aanspreken en waarom. 

Eén intervisieronde duurt ongeveer 50 minuten. Zo kun je per keer, afhankelijk van de tijd die je hebt, kiezen hoeveel rondes je kunt doen.  

Wil je ook ervaren wat intervisie te bieden heeft? 

Voor Probiblio begeleid ik regelmatig intervisies speciaal voor IDO-coördinatoren die intervisie als deelnemer willen meemaken en Train-de-Trainer-intervisies voor IDO-coördinatoren die willen leren dit zelf te begeleiden. Ook zijn er de nieuwe á la carte-intervisies, waarbij ik de intervisie in jouw eigen bibliotheek, met jouw IDO-team begeleid. 

Heb je interesse in één van bovenstaande of wil je verder praten over de voordelen van intervisie? Neem dan contact met Ellen Spoor op!