Meer impact met een slimme abonnementenstructuur

Een slimme abonnementenstructuur kan daarbij het verschil maken. Denk bijvoorbeeld aan het zogenaamde freemium-model: een basisabonnement is gratis, maar voor extra diensten of leentegoed wordt een kleine bijdrage gevraagd. Zo verlaag je de drempel voor nieuwe gebruikers, en bied je tegelijkertijd ruimte voor keuze en verdieping. Het sluit goed aan bij het streven om niet alleen vier miljoen leden, maar acht miljoen betrokken gebruikers te bereiken.

Kostenpost of nieuwe kans?

Wat we in de praktijk zien: wanneer bibliotheken abonnementen gratis aanbieden, stijgt het aantal abonnees vaak aanzienlijk. Dat lijkt op het eerste gezicht een kostenpost – maar het biedt juist nieuwe kansen. Door deze grotere groep gebruikers actief te betrekken bij programmering, zowel gratis als betaald, ontstaat er een extra inkomstenstroom. Het is goed mogelijk dat deze nieuwe leden uiteindelijk meer omzet genereren via programmering dan ze voorheen bijdroegen via betaalde abonnementen. Mits goed georganiseerd, is dat dus geen verliesmodel, maar een strategische investering in bereik én opbrengst.

Slimme abonnementenstructuur

Tegelijkertijd is er een belangrijk aandachtspunt: gratis abonnementen brengen een fiscaal risico met zich mee. De Belastingdienst kan oordelen dat het lidmaatschap dan geen reële waarde vertegenwoordigt, waardoor btw-aftrek in gevaar komt. Om dat risico te verkleinen, is het van belang dat er tegenprestatie of betrokkenheid tegenover staat. Dat kan bijvoorbeeld door:

• het gratis abonnement te koppelen aan deelname aan specifieke activiteiten;
• het duidelijk positioneren als kennismakingsaanbod met tijdslimiet;
• of het onderdeel te maken van een breder freemium-aanbod, waarin betalende leden toegang hebben tot extra’s.

Een slimme abonnementenstructuur draagt dus niet alleen bij aan meer bereik, maar versterkt ook de legitimatie én de financiële basis van de bibliotheek. Wil je hierover sparren of samen naar de mogelijkheden kijken? Ik denk graag mee over een aanpak die werkt voor jouw organisatie én je publiek.