Samenwerking Bibliotheek Kennemerwaard en Visio voor toegankelijker digitaal aanbod

Interview Basisvaardigheden
Gepubliceerd op 19 juni 2025

Door Iris Coster

In samenwerking met Bibliotheek Kennemerwaard

Digitale zorg moet toegankelijk zijn voor iedereen. Daarom hebben Bibliotheek Kennemerwaard, Oogvereniging Noord-Holland en Visio de handen ineengeslagen om het digitale aanbod toegankelijker te maken voor mensen met een visuele beperking. Adviseurs Basisvaardigheden Ruby Dunkes en Iris Coster spraken programmaconsulent participatie & zelfredzaamheid Marian Lerchbaumer van Bibliotheek Kennemerwaard 

Wat was de aanleiding voor de samenwerking?

“Als bibliotheek organiseren wij verschillende dingen op het gebied van (digitale) zorg. Zo hebben wij verschillende spreekuren zoals BiebSpot, DigiSpot, het Taalhuis en het IDO waar mensen terecht kunnen met eventuele gezondheidsvragen. Daarnaast bieden we DigiVitaler aan, als volledige reeks in cursusvorm of in kortere workshops. Omdat wij een breed aanbod hebben, nodigde de Oogvereniging Noord-Holland ons uit om tijdens het oogcafé in Alkmaar meer te vertellen over ons aanbod op het gebied van digitale vaardigheden. Vanaf dat moment is het balletje gaan rollen.” 

Hoe zijn jullie bij Stichting Visio terecht gekomen?

“Tijdens het oogcafé in Alkmaar hebben wij verteld over de cursus DigiVitaler en ons andere digitale aanbod. Iedere deelnemer van het oogcafé heeft namelijk te maken met digitale zorg, zeker voor het opzoeken van de uitslagen. Sommige deelnemers hadden ook geen DigiD. Wij kregen de vraag: ‘Is het aanbod van de bibliotheek ook voor ons geschikt?’. Ik heb verteld dat ze van harte welkom zijn, maar ik dacht bij mijzelf: ‘kunnen we de cursus niet aanpassen zodat deze ook voor mensen met een visuele beperking geschikt is?’ Via die vraag kwam ik bij Stichting Visio terecht. Dit is het expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Zij hebben verstand van manieren waarop je met laptops en telefoons kunt werken via spraaksoftware.” 

Hoe is de samenwerking vormgegeven?

Via Stichting Visio hebben wij de DigiVitaler cursus laten testen door iemand die blind is. Er staan verschillende oefeningen met afbeeldingen in DigiVitaler, die daardoor niet geschikt zijn voor mensen met een visuele beperking. Er wordt ook gebruik gemaakt van PDF’s in de cursus, maar die kunnen niet worden uitgelezen door spraaksoftware. Aan de hand van de feedback hebben 2 collega’s van mij, Marielle en Rik, er heel wat uren in gestoken om de cursus te doorlopen en aan te passen. 

Hoe werd er door de deelnemers gereageerd op de aanpassingen?

“Ze waren zo ongelofelijk blij! Iemand zei: ‘ik heb geen sprongetje gemaakt, maar een hele sprong!’ Dat is natuurlijk geweldig om te horen. Omdat de oefenomgeving van DigiVitaler niet geschikt was voor mensen met een visuele beperking, moest er geoefend worden in hun eigen patiëntenomgeving. Wij hebben daarom goede afspraken met elkaar gemaakt, want hun eigen DigiD gegevens waren nodig voor het inloggen. Dat was voor de deelnemers zelf overigens geen probleem: ‘we zijn het gewend, mensen moeten ons altijd helpen’.” 

Hebben jullie Stichting Digisterker ook betrokken in deze samenwerking?

“Ja, zeker. Stichting Digisterker is ook langs geweest, want digitale toegankelijkheid is voor hen een speerpunt. Met alle input kunnen er aanpassingen gedaan worden. Zo heeft mijn collega bijvoorbeeld een lesomschrijving gemaakt met allerlei tips waar je rekening mee moet houden bij een visuele beperking.” 

Bibliotheek Kennemerwaard en Visio hebben hun krachten gebundeld om de zorg inclusiever te maken voor mensen die de digitale zorg het meest gebruiken. Ben je geïnspireerd geraakt om een soortgelijke samenwerking te starten? Of wil je meer weten over de aangepaste DigiVitaler-cursus? Neem dan contact op met Marian Lerchbaumer.