Wat kost dBos echt en wat is het je waard?

Als ik met bibliotheken samenwerk aan dBos-trajecten, merk ik dat het opstellen van een kostprijsberekening vaak pas laat of helemaal niet plaatsvindt. De energie zit in het contact met scholen, de programma’s, de impact. Begrijpelijk, maar niet zonder risico’s. Want nu deze trajecten een aantal jaren lopen en we samen terugkijken én doorrekenen, blijkt regelmatig dat bibliotheken er zelf structureel geld bijleggen.

Let op de signalen

Soms loopt dat ongemerkt op. Bij één bibliotheek viel het mij op dat het verlies over het hele jaar grotendeels verklaard kon worden uit het tekort op de dBos-activiteiten. In feite gold daar: geen dBos, geen verlies. Dat is natuurlijk een ongewenste situatie – en een signaal dat het tijd is om de balans opnieuw op te maken.

Over financiële bewustwording in De Bibliotheek op school

Op zich is het verdedigbaar dat een bibliotheek er zelf iets op toelegt. Via de dBos-activiteiten komen ze immers in contact met kinderen die anders misschien nooit met de bibliotheek in aanraking zouden komen. De kernvraag is dan ook: hoeveel wil je daar als bibliotheek structureel van je exploitatiesubsidie in steken?

Wat ik verwacht dat steeds meer bibliotheken zullen doen, is het oormerken van een vast bedrag uit de reguliere subsidie voor dBos-activiteiten. De educatiemanager bepaalt vervolgens bij welke scholen dit budget het meeste impact heeft. Die scholen ontvangen dan een bijdrage van de bibliotheek. Zijn er daarna nog scholen die willen aanhaken? Dan betalen zij de volledige kostprijs. En als laagdrempelige instap blijft de mogelijkheid bestaan voor scholen om losse uren leesconsulenten af te nemen – tegen een marktconform uurtarief, zonder aanvullende afspraken.

Dit model maakt dBos voorspelbaarder en financieel beheersbaar, zonder de maatschappelijke impact uit het oog te verliezen. Een stevig fundament, waarop bibliotheken kunnen blijven bouwen aan hun rol in het onderwijs – bewust, strategisch en duurzaam.