Werken met vrijwilligers

De inzet van vrijwilligers is een essentieel onderdeel van de bedrijfsvoering van bibliotheken. In de maatschappij zien we een verschuiving van vrijwilligerswerk naar actieve burgerparticipatie. Dit biedt kansen en mogelijkheden en vraagt bibliotheken strategische keuzes te maken. Wij ondersteunen bibliotheken bij het professionaliseren van het werken met vrijwilligers.

Probiblio verzamelt en verbindt de kennis en expertise op het gebied van het werken met vrijwilligers. Dit doen we zowel binnen als buiten de branche. We reiken bibliotheken handvatten aan hoe ze binnen hun strategie de inzet van vrijwilligers kunnen optimaliseren, borgen en zichtbaar maken. Bibliotheken kunnen zich hierdoor positioneren als een professionele en maatschappelijke organisatie en weten vrijwilligers aan zich te binden en optimaal in te zetten.
Dit project valt onder de opgave Strategie en beleid.
Ga aan de slag
Voor de bibliotheken in Noord- en Zuid-Holland hebben we een netwerk voor vrijwilligerscoördinatoren opgericht. Hier kun je met collega’s kennis en ervaring uit wisselen. Dit doen we via de groep Netwerk vrijwilligers coördinatoren NH en ZH op biebtobieb.nl.
Jaarlijks zijn er vier netwerkbijeenkomsten waarin we een thema uitwerken. We organiseren ook online bijeenkomsten om kennis uit te wisselen en bij te praten. Kijk in de Agenda voor de volgende bijeenkomsten.
Resultaten
Publicaties
- In het verslag van de vrijwilligersconferentie van 22 september 2022 die Probiblio samen met de VOB organiseerde lees je alles over de dag.
- In de themarapportage Jongeren als vrijwilliger in de bibliotheek bespreken we hoe je vrijwilligerswerk voor jongeren aantrekkelijk kunt maken, wie deze jongeren zijn (Generatie Z) en wat deze jongeren nodig hebben om zich een tijdje voor de bibliotheek in te willen zetten.
- Bekijk ook ons Jongerendossier. Hierin verzamelen we rapportages, projecten met jongeren en handige links die bibliotheken kunnen helpen bij de inzet van jongeren.
- In opdracht van de provincie Zuid-Holland heeft Probiblio de inzet van vrijwilligers bij de Zuid-Hollandse bibliotheken onderzocht.
- In 2019 hebben we in de eerste bijeenkomst de whitepaper Werken met vrijwilligers in het programmeeronderwijs (PDF) besproken. Deze whitepaper is tot stand gekomen naar aanleiding van onderzoek bij acht bibliotheken naar de inzet van vrijwilligers.
Keurmerk Goed Geregeld
De Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligers werk heeft een keurmerk ontwikkeld voor professionele vrijwilligersorganisaties. Probiblio staat achter dit keurmerk en biedt begeleiding aan bibliotheken om dit keurmerk te behalen. Het doorlopen van de stappen richting certificering helpt bibliotheken om vraagstukken rond vrijwillige inzet op te pakken en de eigen organisatie op orde te brengen. Voor stakeholders en samenwerkingspartners is het keurmerk een goede manier om te laten zien dat de bibliotheek het werken met vrijwilligers goed geregeld heeft. De POI’s zijn in gesprek met de VOB en het NOV over de landelijke uitrol van dit keurmerk.
Formats en documenten
Hier vind je een aantal documenten en formats die je kunt gebruiken:
Specifieke informatie over het keurmerk vind je op Vrijwillige Inzet Goed Geregeld.
Lees ook:
- Bibliotheek de Boekenberg heeft begin 2022 het keurmerk behaald. Lees hier het interview met AnneMarijke Tiessen en Evelien Goedknegt.
- De Stichting Westfriese bibliotheken heeft eind 2019 het keurmerk behaald. Lees hier het interview met Tineke Meesters en Marian Blom.
Laat je inspireren
Vele organisaties houden zich bezig met het werken met vrijwilligers. Op de volgende websites kun je veel informatie vinden:
- https://www.movisie.nl/
- https://www.vrijwilligersaanzet.nl/
- Meer informatie over vrijwillige inzet kun je vinden op de website van het NOV.
We richten ons op samenwerking met de andere POI’s (Cubiss en Rijnbrink) om kennis en ervaring te bundelen en voor de hele branche te ontsluiten.
Advies op maat
Bibliotheken met specifieke vraagstukken op het gebied van werken met vrijwilligers kunnen advies op maat krijgen. Heb je vragen over of nieuwe ideeën voor het werken met vrijwilligers? Neem contact met adviseur HRD Maaike Verhoeven of HR adviseur Fabienne Mokken.
In de planning
In 2023 voeren we – met financiering van de provincies Noord- en Zuid-Holland - de volgende activiteiten uit:
- Voorbeelden beschikbaar stellen van beleid en aanvullende instrumenten voor bibliotheken.
- Advies en begeleiding bieden aan bibliotheken bij vraagstukken rond het werken met vrijwilligers.
- Netwerkbijeenkomsten voor vrijwilligerscoördinatoren organiseren.
- Certificering bibliotheken als vrijwilligersorganisatie met het keurmerk Goed Geregeld.
Nieuws
September 2023
De impact van vrijwilligers zichtbaar maken
Bibliotheken kunnen niet zonder de inzet van vrijwilligers. Maar welke impact maken onze vrijwilligers precies? Om het effect beter in beeld te krijgen, ontwikkelde Probiblio samen met Bibliotheek Velsen een Theory of Change (TOC), die je nu kunt gebruiken.
Lees het interview en download de TOC >>
Februari 2023
Bekijk nu het HR-inspiratiedossier
Medewerkers en vrijwilligers maken het bestaan van de bibliotheek mogelijk. Bij de inzet van (vrijwillige) medewerkers zijn er veel belangrijke thema’s die aandacht verdienen: werving en selectie, doorstroom en ontwikkeling, duurzame inzetbaarheid en nog veel meer. Wij inspireren je graag op deze belangrijke onderwerpen door op deze pagina relevante informatie en tips van binnen en buiten de bibliotheeksector te verzamelen.
Oktober 2022
Vrijwilligersconferentie: ‘Een nieuwe visie op de inzet van vrijwilligers in de bibliotheek’
Donderdag 22 september 2022 organiseerden de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) en Probiblio een vrijwilligersconferentie om tot uitgangspunten te komen voor een nieuwe visie op de inzet van vrijwilligers in de bibliotheek. Sprekers van binnen en buiten de branche deelden hun ervaringen. Ook was er volop ruimte voor dialoog.
Juni 2022
Geheimhoudingsverklaring vrijwilligers
Speciaal voor vrijwilligers in de bibliotheek ontwikkelden de adviseurs van Probiblio een geheimhoudingsverklaring. Dit document geeft vrijwilligers inzicht en kennis over hoe privacy-bewust te handelen binnen de werkzaamheden die zij uitvoeren. De verklaring is zo opgesteld dat deze, naast het vastleggen van de toezegging, ook bijdraagt aan het creëren van bewustzijn over privacyvraagstukken onder vrijwilligers. Gebruik de verklaring voor jullie vrijwilligers die bijvoorbeeld werken binnen een Informatiepunt Digitale Overheid, (digi)Taalhuis, workshop of spreekuur.
Let op: De verklaring is lokaal aan te passen. Onder de titel is een invulvlak voor de naam van de bibliotheek.
Deelnemende bibliotheken
- Alle bibliotheken in Noord- en Zuid-Holland
Maaike Verhoeven

Bel of mail Maaike Verhoeven!
Onze expert op het gebied van Werken met vrijwilligers
Meer weten?
Vul hier je e-mailadres of telefoonnummer in en wij nemen zo spoedig mogelijk contact met je op.