De Bibliotheek op school zorgt voor feest in het vmbo

Interview Praktijkvoorbeeld
Gepubliceerd op 22 november 2023

Door de impulsregeling starten er dit schooljaar 113 samenwerkingen tussen bibliotheken en vmbo’s in Nederland. 40 hiervan in Noord- en Zuid-Holland. Wat betekent dit voor de bibliotheek, de school, de leraar en de leerlingen? We gingen bij twee scholen op bezoek om dit te ervaren.

Ze is blij. Erg blij. “Hier hebben we 15 jaar op gewacht,” zegt de docente Nederlands op Panta Rhei in Amstelveen. In samenwerking met Bibliotheek Amstelland opende de vmbo-school op 1 november een eigen bibliotheek. Op hetzelfde moment hangen in Gouda ook ballonnen, want ook daar opent de eerste Goudse schoolbibliotheek in het vmbo.

“Ik dacht dat de bieb alleen voor nerds was”

SG Panta Rhei in Amstelveen is een school voor vmbo, mavo+ en ISK met zo’n 600 leerlingen. Op de opening vertelt Khalid Boudou, de schrijver van onder andere ‘Pizzamaffia’, dat de bibliotheek hem schrijver heeft gemaakt: daar ontdekte hij het boek ‘De Vanger in het Graan’ dat hem liet zien dat literatuur er ook voor hem is: “In de bibliotheek staat voor iedereen een boek te wachten”. Na zijn pleidooi voor de bibliotheek hebben de leerlingen veel vragen voor Boudou, en de beste vragen worden beloond met een gesigneerd boek. Wethouder Onderwijs Frank Berkhout: “Lezen is belangrijk, want het geeft je toegang tot andere werelden.” De wethouder knipte vervolgens samen met een leerling en Boudou het lintje door.

“Ik dacht dat de bieb alleen voor nerds was,” bekende Ray uit 3 kader, terwijl hij zijn derde voetbalboek uitkoos. “Maar nu is het mijn favoriete plek op school.”

Maarten Spaan, Leesmediaconsulent Bibliotheek Amstelland: “Iedere groep in de school heeft nu elke week een leesles in de schoolbibliotheek. De volgende stap is dat de leerlingen de boeken ook mee naar huis kunnen nemen, zodat ze niet alleen op school leeskilometers maken maar ook thuis!”

Opening schoolbibliotheek Panta Rhei title=
Opening schoolbibliotheek Panta Rhei
“Toen ik Laila uit 3 kader zag lachen met het boek ‘Pizzamaffia’ in haar handen, wist ik dat onze bieb iets bijzonders was. Het kan zelfs de stilste leerlingen een stem geven.”
Docent Nederlands

“Dit wordt onze nieuwe pauzespot” – leerling op Yuverta Gouda

Op Chr. Vmbo Yuverta Gouda, een ‘groen’ vmbo met ongeveer 450 leerlingen openden schrijfster Chinouk Thijssen, wethouder Thierry van Vugh en de schooldirecteur de bibliotheek onder grote belangstelling van leerlingen, docenten en bibliotheekmedewerkers. Na het doorknippen van het lint werden direct de eerste boeken geleend.

Robin Geerts, Leesconsulent VO bij Bibliotheek Gouda vertelt: “Afgelopen voorjaar zijn we gestart met de voorbereidingen door samen met een aantal docenten een projectplan te maken en de planning en inhoudelijke afspraken vast te leggen. Voor het samenstellen van de collectie heb ik gebruik gemaakt van de collectielijst van Probiblio, maar ik heb ook veel met docenten en leerlingen gesproken. Examenleerlingen balen dat de bieb er nu pas is en leerlingen raden elkaar boeken aan. Alle autobiografieën van sporters waren na een dag uitgeleend!”

Voor docenten was een week eerder de training Lezen en Hoe? die onderdeel is van de impulsregeling georganiseerd. Na afloop gaven verschillende docenten aan dat ze de les voortaan vaker willen beginnen met een stukje voorlezen. “Om taal te ontwikkelen, moet je lezen, lezen, lezen. Voor veel jongeren zijn boeken letterlijk ver weg, omdat ze deze niet thuis hebben en omdat ze nooit in de bibliotheek komen. Door samen te werken met de bibliotheek zorgen we dat er binnen handbereik zijn,” aldus leraar Nederlands Peter de Vetten.

“Krijgen wij ook een pasje?” – leraar op Yuverta

Na de opening van de schoolbibliotheek gaat het echte werk pas beginnen. In Gouda gaat schrijfster Chinouk Thijssen de klassen in om te vertellen over haar schrijfproces. De brugklas doet mee met de voorleeswedstrijd Read2me. Om leerlingen goed te ondersteunen start eerst klassikaal lenen, zodat de leesconsulent de leerlingen goed kan helpen bij het vinden van een passend boek. “Ik hoop dat ook leerlingen die lezen nog niet zo leuk vinden een boek vinden dat bij ze past. Ook wil ik docenten blijven inspireren hoe zij boeken kunnen inzetten in de les én gaat de school aan de slag met tijd voor vrij lezen.” Docenten zijn positief verrast over hoeveel leerlingen uit zichzelf al boeken komen lenen.

Ook in Amstelveen staat de leesconsulent in de startblokken: “We gaan voor nog meer mooi aanbod zorgen. De focus lag in eerste instantie op leesboeken, maar we willen nu ook gaan zorgen dat er mooie informatieboeken komen. En verder willen we gaan meedoen met landelijk ontwikkelde leesbevorderingsprojecten zoals ‘Stap op de rode loper’ en ‘Er was eens’, zodat er nog meer aandacht komt voor taal en lezen,” licht Leesmediaconsulent Maarten Spaan toe.

Veertig samenwerkingen, veertig feestjes?

Door de impulsregeling starten er dit schooljaar 18 samenwerkingen in Noord-Holland en 22 in Zuid- Holland met het vmbo. Sommige bibliotheken hadden hiervoor al contact met het vmbo, maar voor een groot aantal hiervan is het net als Amstelveen en Gouda hun eerste samenwerking met deze onderwijsdoelgroep.

Schoolbibliotheek Yuverta in Gouda title=
Schoolbibliotheek Yuverta in Gouda