Explainers

Explainer 1: Hoe val je op in de overvloed aan social media content? De tijdlijn van je volgers zit vol berichten. Hoe zorg je ervoor dat jouw bibliotheek eruit springt? Dit zijn de top 4 best scorende contentvormen:

1. Video’s trekken direct de aandacht. Denk aan korte reels of TikToks met leestips, evenementen of een kijkje achter de schermen van jouw bibliotheek. 
2. User-Generated Content (UGC), zoals recensies of foto’s van bezoekers met hun favoriete boek. Dit verhoogt vertrouwen en interactie. 
3. Educatieve content, zoals tips voor voorlezen, mediawijsheid of handige digitale bronnen. Dit zet je bibliotheek neer als expert. 
4. Trends en humor, zoals boekenmemes of herkenbare leeservaringen. Dit soort content wordt vaak gedeeld en vergroot je bereik. 

Door deze vormen te combineren, versterk je je socialmediastrategie en kun je je doelgroep effectief bereiken.  Wil je meer weten? Kijk op probiblio.nl of stel ons je vraag. Succes!

Explainer 2: Hoe bereik je jongeren met bibliotheekcontent op TikTok? Ben je met jouw bibliotheek actief op TikTok en maak je graag content voor jongeren? Superleuk! Hier zijn vier contentvormen waarmee je deze doelgroep kunt aanspreken:

1. Informatieve video’s. Voor jou is het de normaalste zaak van de wereld, maar mensen vinden het interessant om te zien hoe de bibliotheek werkt. Maak eens een video over hoe de bibliotheek open gaat, of hoe je een e-book kunt lenen.
2. Boekentips. Laat weten wat de echte aanraders zijn. Bijvoorbeeld door te zeggen ‘Als je dit boek leuk vond, probeer dan deze!’
3. Neem de mensen mee achter de schermen. Laat zien wie er bij de bibliotheek werkt. Niet verbaasd zijn als je binnenkort hoort: ‘Hee, die ken ik, dat is Bea!’.
4. Speel in op de trends. Gebruik sounds of formats die populair zijn en pas deze toe op jouw eigen bibliotheek. Denk maar aan ‘Gen Z schrijft het script’. No cap. 

Zó maak jij video’s die passen bij de bibliotheek én jouw doelgroep. Wil je meer weten? Kijk dan eens op www.probiblio.nl. Wij helpen je een stap verder. Succes!

Explainer 3: Wat is digitale geletterdheid? Digitale geletterdheid bestaat uit vier kernvaardigheden die iedereen nodig heeft om mee te kunnen doen in de maatschappij. Laten we ze samen ontdekken!

1. ICT-basisvaardigheid. Dit is de technische basis die je nodig hebt om efficiënt te werken met computers, software en apps.
2. Mediawijsheid. Je kunt kritisch omgaan met media. Dat betekent nepnieuws herkennen, bewust met je privacy omgaan, en begrijpen hoe sociale media jouw keuzes beïnvloeden.
3. Informatievaardigheden. Je weet hoe je betrouwbare informatie vindt en bronnen beoordeelt. Informatievaardigheden zijn onmisbaar in een wereld waar je met één zoekopdracht duizenden resultaten krijgt.

En 4. Computational thinking. Dit betekent dat je logisch en gestructureerd nadenkt om problemen op te lossen. Bijvoorbeeld door een groot probleem op te delen in kleine stappen en patronen te herkennen.  Dit zijn de vier componenten van digitale geletterdheid. Wil je meer weten? Ga naar probiblio.nl en wij helpen je een stap verder.

Explainer 4: Hoe kun je als bibliotheek met digitale geletterdheid aan de slag gaan? Digitale geletterdheid in je bibliotheek hoeft geen groots project te zijn. Maak een eerste stap met deze 4 tips: Stel jezelf de vraag: Wat gebeurt er al in de bibliotheek of op school waar we digitale geletterdheid aan toe kunnen voegen? Een voorleesmiddag in de bibliotheek kan je aanvullen met een digitaal prentenboek voor thuis.

Maak goed gebruik van de tools en programma’s die er al zijn. Bijvoorbeeld Mediamasters, Biebsnippers, Baasopinternet.nl en Skillsdojo.

Haak aan bij jaarlijkse evenementen zoals de Week van de Mediawijsheid of Safer Internet Day. Dat zijn perfecte momenten om digitale vaardigheden extra onder de aandacht te brengen en vervolgactiviteiten te plannen.

Ga samenwerkingen aan: Zoek naar partners in je netwerk die je kunnen ondersteunen. Je hoeft niet alles zelf te doen!

Maak een mooie start met deze vier tips! Wil je meer weten? Ga naar probiblio.nl en en wij helpen je een stap verder.

Explainer 5: Hoe ga je om met jongeren in de bibliotheek? Jongeren zijn een belangrijke doelgroep voor de bibliotheek. En net als elke andere bezoeker, verdienen zij een plek waar ze zich welkom voelen. Maar soms levert hun aanwezigheid ook uitdagingen op. Deze 4 tips zorgen voor een fijne en positieve omgang hebt met jongeren in de bibliotheek. 

Tip 1: Het spotlight effect. Begroet jongeren bij binnenkomst. Een vriendelijke begroeting haalt jongeren uit de anonimiteit, zorgt voor verbinding en verlaagt de kans op storend gedrag. 

Tip 2: Investeer in de relatie. Dit is één van de belangrijkste dingen die je kunt doen. Maak een praatje, juist als alles goed gaat. Vraag bijvoorbeeld: “Wat brengt jou hier?”, “Waar ga je naar school?” of “Wat doe je graag in je vrije tijd?” Toon oprechte interesse. Dat klinkt simpel, maar het werkt écht. Jongeren voelen zich gezien en gewaardeerd, en dat voorkomt later veel gedoe. 

Tip 3: Denk aan het principe van de self-fulfilling prophecy. Als jij open en positief bent, is de kans groter dat zij dat ook zijn. Uiteraard geldt dan dus ook dat negatieve verwachtingen negatief gedrag kunnen oproepen.  

En als het gedrag tóch ongewenst is? Dan komt Tip 4 van pas: Benoem het ongewenste gedrag duidelijk, maar zonder oordeel en maak het niet persoonlijk. Bijvoorbeeld: “Ik zie dat jullie het heel erg gezellig hebben en dat is natuurlijk hartstikke leuk, maar jullie maken wel veel lawaai. Ik wil jullie dan ook vragen wat minder lawaai te maken. Kan ik dat met jullie afspreken?” Belangrijk hierbij: stel je vraag en loop door. Je aanwezigheid is vaak al genoeg. Ook geef je jongeren zo de ruimte om weg te lopen, zonder dat zij gezichtsverlies lijden bij hun vrienden. 

Door te investeren in de relatie én duidelijk te blijven in je grenzen, creëer je rust, vertrouwen en een fijne plek – voor jongeren én voor jezelf. 

Meer weten? Ga dan naar www.probiblio.nl. We helpen je graag een stap verder.   

Explainer 6: Waar komt overlastgevend gedrag van jongeren vandaan? Steeds meer bibliotheken ervaren overlast van jongeren. Maar waarom doen jongeren zoals ze doen? Ik geef je kort inzicht in de achtergrond van het overlastgevend gedrag — want hoe beter je het begrijpt, hoe effectiever je kunt reageren. 

Het belangrijkste om je te realiseren is: Jongeren zijn volop in ontwikkeling. Wat wij als lastig ervaren, is vaak onderdeel van die groeifase. Drie factoren verklaren waarom jongeren zich soms grensoverschrijdend of luidruchtig gedragen, zeker in een openbare ruimte als de bibliotheek. 

Ten eerste: De prefrontale cortex — het deel van het brein dat zorgt voor planning, impulsbeheersing en sociaal gedrag — is bij jongeren nog niet volledig ontwikkeld. Hun ‘natuurlijke rem’ werkt dus nog niet goed. Tegelijkertijd zijn de hersengebieden die te maken hebben met emotie juist extra actief. Dit zorgt ervoor dat jongeren sneller kiezen voor korte termijn plezier en beloning, zonder stil te staan bij de gevolgen. 

Ten tweede: Jongeren zijn extra gevoelig voor groepsdruk. In een groep durven jongeren vaak meer risico te nemen, ze willen erbij horen en buitensluiting voelen ze letterlijk als fysieke pijn. Dat versterkt uitdagend gedrag. 

Ten derde: Jongeren bewegen zich dagelijks tussen drie culturen: thuis, school en de straat. Elke cultuur heeft zijn eigen regels en codes. De straatcultuur wordt gekenmerkt door status en kracht. Terwijl in de bibliotheek meer de schoolcultuur van zelfontplooing centraal staat. Schakelen tussen die culturen gaat niet altijd vlekkeloos. Het is belangrijk om te herkennen dat deze culturen met elkaar kunnen botsen en dat dit de interactie tussen jongeren en volwassenen onbewust kan beïnvloeden.

Hopelijk heb je nu een beter beeld van waar gedrag van jongeren vandaan komt. Wil je meer weten? Ga naar www.probiblio.nl en stel ons je vraag. Wij helpen je graag een stap verder. 

Explainer 7: Hoe zorg je voor diversiteit in schoolcollecties? Diversiteit in schoolcollecties is essentieel omdat boeken zowel spiegels moeten zijn waarin kinderen zichzelf herkennen, als vensters die hen een blik geven op andere perspectieven, culturen en ervaringen, waardoor empathie en wereldburgerschap worden gestimuleerd.

Diversiteit begint met boeken die een breed palet aan verhalen en perspectieven bieden. Zo zorg je dat elke leerling zichzelf herkent én nieuwe werelden ontdekt.

Maak allereerst een inventarisatie van de bestaande collectie. Praat vervolgens met de school om te achterhalen op welke thema’s de collectie te kort schiet.   

Vraag ook leerlingen om input. Welke verhalen missen zij? Stem de collectie af op de leerlingenpopulatie en werk samen met leerkrachten. Koppel thema’s en leerdoelen aan boeken over verschillende culturen, genderidentiteiten en gezinsvormen.

Houd de collectie actueel. Kies regelmatig nieuwe titels en maak ruimte voor frisse stemmen. Met een diverse collectie bouw je aan een inclusieve leeromgeving waarin iedereen zich thuis voelt. 

Wil jij hier meer over weten? Stel ons je vraag en wij helpen je een stap verder.

Explainer 8: Hoe gebruik je de Monitor Collecties? In de Monitor Collectie zijn alle cijfers overzichtelijk verzameld van de bibliotheken in Noord- en Zuid-Holland over de jaren 2019 tot en met 2024. Je vindt er de cijfers en ontwikkelingen op het gebied van uitleningen – zowel fysieke materialen als e-books -, de actualiteit van de collectie, reserveringen, titelspreiding en diversiteit, en abonnementen.  

Jij kunt deze cijfers uit de Monitor gebruiken om jouw bibliotheek te vergelijken met andere bibliotheken of om de trends in je eigen bibliotheek te volgen. Zo zie je in één oogopslag waar kansen liggen om je collectie en het gebruik ervan te verbeteren. Neem bijvoorbeeld de actualiteit van de collectie: Idealiter ligt het percentage oude collectie onder de 10%. Is jouw collectie 20% of ouder, dan is het zaak om meer te saneren. Ook belangrijk: is het aandeel oude collectie over de afgelopen jaren gedaald?   

En bekijk ook hoe gaat het met het afhandelen van de reserveringen in jouw bibliotheek. Hoeveel procent wordt pas na 6 weken afgehandeld? Is dat meer of minder dan de norm van 5%? En is het afhandelen van reserveringen in jullie bibliotheek in de afgelopen jaren verbeterd of juist verslechterd, en wat is het gemiddelde?  

Of kijk naar de uitleningen: Zijn de uitleningen van fysieke materialen en e-books in jouw bibliotheek toegenomen of juist gedaald? En heeft dat te maken met de samenstelling van jouw collectie, veel unieke titels of meerdere exemplaren van een boek?  

Wil je meer weten? Bekijk de Monitor Collectie via Probiblio.nl en stel ons je vraag. Wij helpen je graag een stap verder.  

Explainer 9: Hoe richt je een Makkelijk Lezen Plein in met weinig ruimte? Wij krijgen vaak de vraag: ‘Onze bibliotheek gaat verhuizen of verbouwen en we krijgen minder ruimte, toch zouden we graag kinderen met leesproblemen willen helpen met het vinden van het juiste boek, hoe doen we dat?’ Ik adviseer altijd dat kinderen het meeste geholpen zijn door een echt Makkelijk Lezen Plein in te richten. 

Maak het de kinderen zo makkelijk mogelijk door de boeken frontaal te plaatsen. Zodat een kind in een oogopslag zien wat er is en niet uit een kast met allemaal boekruggen hoeft te kiezen! Al is het maar een klein meubel met schuine planken. 

Daarnaast let je erop dat de materialen er aantrekkelijk en fris uitzien en regelmatig wisselen zodat de plek kinderen uitnodigt om naartoe te gaan, maak het de allerleukste plek van de bibliotheek!  

Denk niet alleen leesboeken maar ook informatieve boeken, strips en tijdschriften.  Heb je echt geen ruimte? Maak gebruik van de herkenbare Makkelijk Lezen sticker op de rug en plaats ze bij de rest van de jeugdcollectie. 

Zorg er tenslotte ervoor dat het personeel op de bibliotheekvloer goed advies kan geven als dat nodig is. Want ieder kind verdient het om zijn leukste boek te vinden! 

Wil je meer weten? Ga  naar Probiblio.nl en stel ons je vraag. Wij helpen je graag een stap verder.

Explainer 10: Hoe zet je reserveringen in om het gebruik van de collectie te stimuleren? In de supermarkt staat de melk altijd achteraan. Waarom? Omdat bijna iedereen een melkproduct nodig heeft! Zo kom je onderweg langs andere producten en doe je misschien nog wat extra boodschappen. Dat principe werkt ook in de bibliotheek! Zet gereserveerde boeken achterin, zodat bezoekers onderweg worden verleid door thematafels, programmering en andere activiteiten. Zo wordt een snel bezoekje ineens een inspirerende ontdekkingstocht! 

Reserveringen zijn ook een krachtig middel om bibliotheekbezoek te stimuleren. Daarom is het slim om reserveren binnen je eigen organisatie gratis te maken. Wil je voorkomen dat gereserveerde boeken niet worden opgehaald? Dan kun je een klein bedrag instellen voor niet-afgehaalde reserveringen.

En met floaten, een handige module van de BCB, kunnen ingeleverde reserveringen blijven waar ze zijn, zonder terug te hoeven naar hun oorspronkelijke vestiging. Dat scheelt werk én tijd! Zo haal je het maximale uit reserveringen en maak je van elk bibliotheekbezoek een waardevolle ervaring!

Stel ons je vraag en wij helpen je een stap verder.