Groeidossier verbinding collectie en programmering
Verbinding tussen programma en collectie ontstaat in de praktijk, op allerlei manieren. Met dit dossier willen we je inspireren met onze ervaringen tot nu toe.
Tussen maart en oktober van 2022 hebben we een ontwikkeltraject doorlopen om kennis op te bouwen. Velen van jullie hebben daar al aan bijgedragen, waarvoor dank!
Meer weten of kennis en tips delen? Neem contact op met Mirjam Zweers.
Inhoud van dit dossier:

Waarom verbinding?
Verbinding om de verbinding is betekenisloos. We werken aan de verbinding tussen programma en collectie omdat we geloven en ervaren dat de bibliotheek er beter van wordt. In het proces tot nu toe merkten we bijvoorbeeld dat we door samen te werken over afdelingen heen kunnen bijdragen aan een meer levendige en nieuwsgierige bibliotheek, en aan nieuwe relaties met onze bezoekers of klanten in verschillende doelgroepen. Onderliggend is het besef: samen hebben we de sleutel om mensen te laten lezen en te verbinden aan alles dat de bibliotheek te bieden heeft.
Foto links: Inge Thoes, Programmaleider Participatie, Bibliotheek Zuid Kennemerland

Hoe werk je samen aan verbinding?
Samen werken kan op allerlei manieren, van intensief dagelijks samen optrekken tot zo af en toe goed afstemmen. We zien ook: wat voor de een werkt, werkt niet voor de ander. Bekijk deze infographic vol tips en ideeën over hoe je in de praktijk vorm kunt geven aan samenwerking (vanuit je rol als collectioneur, programmeur en directeur). Bijvoorbeeld: bedenk samen hoe je succes meet, en kijk daarbij voorbij uitleen- en bezoekerscijfers. Of: zet een programma op naar aanleiding van aanschafverzoeken.

Stap voor stap
Waar begin je bij het zoeken van verbinding? Hoe maak je verbinding tussen programmamakers en collectioneurs duurzaam? Hoe organiseer je het? Wij denken dat iedereen, op elke plek in de organisatie, kan bijdragen aan een sterkere verbinding tussen collectie en programma. Maar we zien ook dat het helpt om vanuit specifieke rollen op verschillende momenten de verbinding te ondersteunen. Bekijk deze infographic: het is geen vastomlijnd stappenplan, maar kan helpen om grip te krijgen op hoe de verbinding kan ontstaan.

Inspiratie voor op de vloer
Samen stellen we waarden (het waarom) centraal waaraan je in verbinding met collectioneurs, programmeurs en anderen binnen jouw organisatie kunt werken. Wij gebruikten deze gezamenlijke waarden in het ontwikkeltraject om te komen tot prototypes: concrete ideeën voor de vloer en het publiek die we in de praktijk hebben getest om er van te leren. Laat je ook inspireren en lees hieronder meer over de prototypes en ervaringen. Het ene prototype is heel geschikt voor een kleinere bibliotheek waar de eerste stappen worden gezet op het verbinden van Collectie en programmering en anderen zijn meer geschikt wanneer jouw bibliotheek een stap verder is.
Bekijk de vijf experimenten:
- Aanschafverzoeken als aanknopingspunt
- Sprekers vragen naar hun favoriete boek
- Presentatieblokken inzetten voor het huis van alle talen
- Poezee
- De boekenmatchmaker Het boekenspreekuur
Voorbeelden uit de praktijk:
- HipHop in je Bieb
- Nationale voorleesdagen
- Manga tekenles (p.13)
- Boektok-evenement
- Bewegend lezen
- Leesclubs in alle soorten en maten

Marketing, communicatie en doelgroepen
Dit jaar hebben zich 2 enthousiaste marketingadviseurs aangesloten bij onze beweging. Het komende jaar willen we het perspectief van de marketing graag meer handen en voeten geven (meld je vooral als je daar ideeën over hebt). Voor nu maken we een start met een aantal aandachtspunten:
- Help niet te vergeten dat het ook voor het publiek belangrijk is om te ZIEN dat de collectioneur in gesprek is/ gaat met zijn/haar/ hun publiek.
- Help de collectioneur en programmeur om vanuit dezelfde doelgroep(en) te denken.
- Help te denken vanuit de klant.
- Maak de verbinding ook intern zichtbaar.
- Maak gezamenlijk een contentkalender.
- Herinner iedereen aan: samen, gastvrij, betrokken, energiek, behulpzaam en motor van een vaardige samenleving.
- En heel belangrijk: Zonder jullie gaat de verbinding niet werken!

Haak aan bij de beweging! Word collectiemaker of prolecteur
Er is niet één planning te maken waar alle bibliotheken zich aan houden. Maar we hopen dat jij, waar je ook werkt, aanhaakt bij de beweging om collectie en programma te verbinden. Misschien betekent dat wel dat je jezelf collectiemaker of prolecteur gaat noemen (of een andere verbastering). De komende tijd vinden verschillende bijeenkomsten en momenten plaats om bij aan te sluiten. Wees welkom! Of neem contact op voor een gesprekje met een van de collega’s die al ervaring hebben met het maken van verbinding.

In de planning
14 november 2022: Lancering van dit groeidossier als tussentijds resultaat.
24 november: De resultaten van het ontwikkeltraject 2022 en de dossierpagina worden gepresenteerd aan de bibliotheekdirecteuren van Noord- en Zuid-Holland.
28 november: Collectioneurs en programmeurs in het Amsterdam Museum
Januari 2023: Start Fieldlab(s)
Februari 2023: Intervisieclub komt bij elkaar in bibliotheek Haarlem. Wil je erbij zijn? Mail naar mzweers@probiblio.nl.
Mei 2023: Mirjam Zweers interviewt bij SOOB en BOZH een directeur over zijn/ haar ervaringen met het verbindingsproces.
19-26 augustus 2023: IFLA in Rotterdam.
September 2023: Inspiratiebijeenkomst naar aanleiding van de fieldlabs voor alle programmamakers, collectioneurs en marketing mensen.