De Bibliotheek op school

Dienst Educatie Primair onderwijs

De Bibliotheek op school (dBos) is een effectieve aanpak voor leesbevordering en mediabewuste informatievaardigheden (MBIV) op elk onderwijsniveau. Bibliotheken, scholen en gemeenten werken strategisch samen aan de structurele taalontwikkeling, leesbevordering en digitale geletterdheid van kinderen en jongeren. Probiblio adviseert educatieafdelingen in de bibliotheek bij voorkeur met de aanpak dBos. 

Wat is de aanpak dBos?

Het doel van de Bibliotheek op school is om de kwaliteit van het leesonderwijs aantoonbaar te verbeteren en lezen en MBIV zowel op school als thuis te stimuleren. Er is sprake van een de Bibliotheek op school wanneer de samenwerking tussen bibliotheek, school en gemeente is opgebouwd uit onderstaande landelijke bouwstenen. Deze 7 ’bouwstenen’ worden op basisonderwijs en voortgezet onderwijs opgepakt. 

  1. Netwerk en Beleid: De strategische samenwerking is geborgd in het beleid van de school, bibliotheek en gemeente. 
  2. Expertise: Een deskundig leesmediaconsulent vanuit de bibliotheek adviseert en inspireert de lees/taal coördinator en het team van de school. 
  3. Activiteiten: Elke dag (voor)lezen en het organiseren van activiteiten, ook voor ouders, om lezen, MBIV en de leescultuur aan te moedigen. 
  4. Monitor: De jaarlijkse doelen worden bepaald op basis van gemonitorde resultaten. 
  5. Lees- en mediaplan: Jaarlijkse doelen en activiteiten worden vastgelegd in een lees- en/of mediaplan. 
  6. Leesomgeving en Collectie: Er wordt gezorgd voor goede boeken en andere materialen, zowel digitaal als op papier, die passen bij de kinderen en jongeren die ze gebruiken. Daarnaast wordt er gezorgd voor fijne leesplekken, zoals een schoolbibliotheek met boekenrekken en rustige leesplekken.   
  7. Digitaal diensten: Er wordt gebruik gemaakt van een digitaal portaal voor het zoeken en registeren van boeken, het stimuleren van lezen en het vinden van betrouwbare informatie.  

De Bibliotheek op school Plus

De Bibliotheek op school Plus bouwt voort op de bestaande infrastructuur van De Bibliotheek op school om basisscholen te adviseren bij het realiseren van effectief leesonderwijs. De aanpak is gebaseerd op de principes van thematisch leesonderwijs, zoals beschreven in het boek Rijke Taal (2022) van Anneke Smits en Erna van Koeven (Hogeschool Windesheim).

In het project werken scholen samen met een onderwijsadviseur die hen inhoudelijk begeleidt bij de invoering van thematisch leesonderwijs. Ook de leesconsulent vanuit de bibliotheek speelt een belangrijke rol. Zij zorgen onder andere voor een krachtige verbinding tussen leesonderwijs, collectie en leesmotivatie op school. De leesmediaconsulent wordt opgeleid en ondersteund om deze rol optimaal te vervullen.

Het project bestaat uit een implementatietraject op de scholen én een flankerend onderzoek. Daarnaast is er ruimte voor professionele ontwikkeling: leesconsulenten nemen deel aan intervisietrajecten waarin ze ervaringen uitwisselen, samen leren en werken aan hun rol binnen deze vernieuwde aanpak. Bekijk onderstaande video voor meer informatie.

Welke diensten biedt Probiblio? 

  • Advies en begeleiding
    Probiblio adviseert bibliotheken over de implementatie van de aanpak dBos, helpt bij het ontwikkelen van leesbeleid en biedt begeleiding gedurende het proces.
  • Training en deskundigheidsbevordering
    Probiblio verzorgt trainingen voor bibliotheekmedewerkers en leesconsulenten om hen te ondersteunen in hun rol binnen dBos. Kijk in de agenda welke trainingen en bijeenkomsten er georganiseerd worden voor educatiemedewerkers.
  • SchoolWise
    Bibliotheken die werken met Probiblio Wise bibliotheeksysteem kunnen schoolWise gebruiken als onderdeel van de Bibliotheek op school. Lees meer >
  • BoekToer
    Onze vaste collectiepakketten van 40 leesboeken en onderwerpcollecties zijn perfect voor schoolbibliotheken of thematisch gebruik in de klas. De pakketten zijn afgestemd op de leesinteresses van basisschoolleerlingen en worden kant-en-klaar aangeleverd.
  • Masterplan Basisvaardigheden
    Vanuit het ministerie OCW zijn subsidies vrijgemaakt om de basisvaardigheden van kinderen te verbeteren. Hoe pak je dit aan? Probiblio staat klaar om met jou een Masterplan Basisvaardigheden te maken, zodat we de kinderen bereiken die het nodig hebben.

Ga voor meer informatie naar een specifiek onderwijsniveau: 

Voor de kinderopvang werkt Probiblio volgens de aanpak BoekStart.  

Heb je behoefte aan meer informatie of advies? Neem dan contact op met één van de adviseurs onderaan deze pagina. 

Het Masterplan Basisvaardigheden maakt dat de schaalvergroting van de Bibliotheek op school primair onderwijs (dBos po) een grote vlucht neemt. Dit vraagt dat bibliotheken nadenken hoe ze die schaalvergroting vorm gaan geven. In dit werktraject ontdekken en leren we gaandeweg samen wat er nodig is om de opschaling van dBos po effectief te organiseren. Op deze pagina delen we de resultaten, gepubliceerd in een nieuwsbrief. Er doen 8 bibliotheken aan dit project mee.

Download hieronder de nieuwsbrieven van het project Schaalvergroting dBos po

Scholen 

Scholen integreren de aanpak dBos in hun onderwijspraktijk door: 

  • Leesbeleid: Scholen ontwikkelen samen met de bibliotheek een leesbeleid dat aansluit bij de doelstellingen van dBos, met aandacht voor structureel leesonderwijs en leesbevordering. 
  • Leerkrachten en leescoördinatoren: Leerkrachten en leescoördinatoren werken samen met de leesconsulent van de bibliotheek om hun expertise te vergroten,  leesactiviteiten te plannen en uit te voeren. 
  • Leesomgeving: Scholen creëren een stimulerende leesomgeving met leeshoeken, boekenplanken en regelmatig georganiseerde leesactiviteiten om het leesplezier te bevorderen. 

Bibliotheken  

Lokale bibliotheken spelen een cruciale rol in de samenwerking met scholen. Met de aanpak de Bibliotheek op school streven we ernaar om samen met de leerkrachten om van leerlingen enthousiaste, vaardige lezers te maken. Hierdoor vergroten we de kans op meer leesplezier, betere taalvaardigheid en mediawijsheid.  

Lees meer op https://pro.debibliotheekopschool.nl/  

De kosten 

De meeste diensten voor de Bibliotheek op school zijn gesubsidieerd vanuit de provincies Noord- en Zuid-Holland. De kosten voor schoolWise zijn onderdeel van het basistarief voor Wise. 

Alles over de bibliotheek op school

08 sep
Event
Educatie
Primair onderwijs

Zomersessie Educatie: Laat je zien!

Nieuws
Educatie
Primair onderwijs

Deadlines Masterplan Basisvaardigheden

Video
Collectie
Educatie

Explainer Hoe zorg je voor diversiteit in schoolcollecties?

Blog
Educatie

Ingekochte digitale content voor kinderen en jongeren in 2025

plant groeit uit boek
Dossier
Collectie
Programmering
Strategie en beleid

Dossier Duurzame bibliotheek

Dossier
Basisvaardigheden

Masterplan Basisvaardigheden

Alle diensten van Probiblio voor jouw bibliotheek op een rij!!