Steeds meer kinderen worden in een andere thuistaal opgevoed. Ouders spelen een essentiële rol in de taalontwikkeling van hun meertalige kind en realiseren zich dat niet altijd. Bibliotheken kunnen daarbij helpen met activiteiten en betrouwbare informatie over meertaligheid.

• BoekToercollecties
• Flyers
• Kijken en luisteren
• Praktijkvoorbeelden
• Leren en ontwikkelen
• Lees meer over meertaligheid
• Animatie voor frontofficemedewerkers

Meer weten over onze dienstverlening op het gebied van meertaligheid? Lees het interview met Adviseur Educatie Barbara van Walraven in Probiblio's jaarverslag 2020. Of neem contact op met Barbara. 

Ben je op zoek naar meertalige collecties voor in de bibliotheek, school of kinderopvang? Maak dan eerst gebruik van de meertalige BoekToer collecties. Zo achterhaal je of er voldoende vraag naar is. 

• BoekToertje Meertalig voorlezen - Een collectie van in totaal 15 boeken. De collectie bestaat uit enkele titels die in meerdere talen geleverd worden (Arabisch, Pools, Turks, Nederlands en/of Engels).
• BoekToertje Tekstloze prentenboeken - Beeldwoordenboeken, aanwijsboeken en tekstloze prentenboeken waarbij zelf – in de eigen taal – het verhaal verteld kan worden. 
• BoekToertje Arabisch - Een kleine collectie van 15 aantrekkelijke prentenboeken in het Arabisch.
• BoekToertje Pools - Een kleine collectie van 15 bekende prentenboeken in het Pools.
• BoekToertje Turks - Een kleine collectie van 15 bruikbare prentenboeken voor peuters en kleuters in het Turks.

Tip: Op de website prentenboekeninalletalen.nl vind je audio-vertalingen van mooie prentenboeken in heel veel verschillende talen!

Aan de BoekToercollecties is ook de Handleiding meertalig voorlezen toegevoegd:

Wil je betrouwbare informatie over meertaligheid geven? Maak dan gebruik van de flyer voor bibliotheekmedewerkers en deel de flyers voor ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten uit in je werkgebied. Deze flyers zijn beschikbaar als PDF, om online te verspreiden of om als drukwerk om uit te delen. 

0-6 jaar:

• Flyer Meertaligheid voor bibliotheekmedewerkers (0-6 jaar)
• Flyer Meertaligheid voor ouders (0-6 jaar)
  • Deze flyer voor ouders over meertaligheid is nu ook vertaald in het Engels, Arabisch, Pools en Turks. 
  • Download de drukbestanden van de vertaalde flyers 0-6 jaar
• Flyer Meertaligheid voor leerkrachten (0-6 jaar)
• Flyer Meertaligheid voor pedagogisch medewerkers (0-6 jaar)

6-12 jaar:

• Flyer Meertaligheid voor bibliotheekmedewerkers (6-12 jaar)
• Flyer Meertaligheid voor ouders (6-12 jaar)
  • Deze flyer voor ouders over meertaligheid is nu ook vertaald in het Engels, Arabisch, Pools, en Turks. 
  • Download de drukbestanden van de vertaalde flyers 6-12 jaar
• Flyer Meertaligheid voor leerkrachten (6-12 jaar)
• Flyer Meertaligheid voor leesconsulenten (6-12 jaar)

Kijken:

• Webinar 'Meertaligheid: werk aan een meertalige leescultuur in kinderopvang, op school en thuis' (Probiblio, september 2022). 
• 'Webinar Meertaligheid in de bibliotheek' (Probiblio, april 2020). Wat is meertaligheid en hoe ga je er als (voor)leesconsulenten of -coördinator van de VoorleesExpress in de praktijk mee om?
• 'Mini-masterclass Meertaligheid in het gezin' (Taal doet Meer). In deze video staan we stil bij het belang van de moedertaal en meertaligheid in gezinnen. Hoe kun je er zelf mee aan de slag?
• 'Meertaligheid, een verrijking voor leesplezier!' (Uitgeverij Plantyn). Lezen kan in het Nederlands, Pools, Swahili, Arabisch… zolang er maar gelezen wordt! Dat weet Juf Ine Schelfout van basisschool De Wereldreiziger al langer. Ontdek hun unieke aanpak.
• 'Kennisclip Meertalige Klas' (Rutu Foundation). Klassen worden steeds meertaliger. Deze video geeft praktische oplossingen voor hoe leerkrachten.

Meertaligheid is actueel en er wordt op basisscholen steeds meer over gesproken. Om dit gesprek te vergemakkelijken heeft het 2in1 project drie korte animatieclips over meertaligheid ontwikkeld:

• 'Iedereen is (een beetje) meertalig' - Door verschillende vormen van meertaligheid aan de orde te laten komen wordt geprobeerd zoveel mogelijk leerlingen aan te spreken.
• 'Meertalig opgroeien' - Hoe is het om als meertalig kind op te groeien? Wat houdt dit eigenlijk in? En wat zijn de voor- en nadelen van meertalig opgroeien? 
• 'Een meertalige mengelmoes in je hoofd?' - Het doel van deze clip is om de wisselwerking tussen de twee talen in het hoofd van meertalige kinderen te laten zien.

Luisteren:

• Kletsheads, de podcast over meertalige kinderen voor ouders, leerkrachten en logopedisten.
• Prentenboekeninalletalen.nl: audio-vertalingen van mooie prentenboeken in heel veel verschillende talen.

Wil je als bibliotheek aan de slag met activiteiten op het gebied van meertaligheid? Laat je inspireren door deze praktijkvoorbeelden van collega-bibliotheken.

• Meertalige BoekToer-collecties: ‘Als kinderen hun eigen taal horen gaan ze stralen!’ - 3 bibliotheken vertellen wat de meertalige BoekToer-collecties van Probiblio hen en de bibliotheek gebracht hebben én geven tips voor het opstarten van een meertalige collectie.
• 'Meertaligheid de norm in Zaanstad: visie op taalontwikkeling meertalig kind' - interview met Els van Caspel van De Bieb voor de Zaanstreek. “Het is fijn als je voelt dat je er mag zijn en daar hoort je taal bij”.
• 'Het Internationaal Voorleesfestival van Bibliotheek Amstelland' - interview met programmamaker jeugd Hiske Deinema. "Tijdens het festival zijn er al mooie ideeën, aanbiedingen en samenwerkingen ontstaan."
• 'Het voorleesbed van de OBA' - interview met Sabina Vonk en Annelies Wielaard. "Het was een groot succes, het bed was echt een blikvanger en er werd doorlopend in verschillende talen voorgelezen en voor verschillende leeftijden." 

BibliotheekCampus biedt twee relevante trainingen aan over meertaligheid: 'Meertaligheid Boekstart' en 'Meertaligheid bij de Bibliotheek op school'.

Meertaligheid Boekstart

Werk je in de Bibliotheek, in de kinderopvang of op het consultatiebureau met nieuwkomer-kinderen die nog weinig Nederlands spreken? Of met kinderen die in Nederland geboren zijn en bij wie de thuis- en schooltaal verschillend zijn? Volg de training ‘Meertaligheid bij BoekStart’ en leer hoe je kunt bijdragen aan en adviseren over de meertalige taalontwikkeling van 0-4-jarigen. 

Meertaligheid bij de Bibliotheek op school

Werk je op school met nieuwkomer-kinderen die nog weinig Nederlands spreken? Of met kinderen die in Nederland geboren zijn en bij wie de thuis- en schooltaal verschillend zijn? En is die thuistaal soms een andere taal, maar soms ook een streektaal? Volg de training ‘Meertaligheid bij de Bibliotheek op school’ en leer hoe je kunt bijdragen aan een meertalige ontwikkeling van kinderen en ouders goed kunt adviseren over meertaligheid.

Online training meertaligheid bij baby’s en peuters

Iedereen Leest – de Vlaamse tegenhanger van Stichting Lezen - lanceert een nieuw online traject voor bibliotheken die willen investeren in de kennis over meertaligheid bij baby’s en peuters. Het leertraject is het resultaat van een onderzoeksproject en werd al door enkele bibliotheekprofessionals getest en goedgekeurd, ook door een aantal adviseurs van Probiblio. Wil je het gratis online leertraject ‘Een meertalige bib voor baby’s en peuters’ doorlopen? Vraag dan even toegang via deze link en je krijgt alle praktische info per e-mail.

Afbeelding: BibliotheekCampus

• Boek: Lidy Peters, Talen die de school in komen, 'De praktijk op een multidiverse basisschool' (LannooCampus, 2021)
• Handboek voor professionals met adviezen voor (toekomstige) ouders van kinderen die meertalig opgroeien.  
• Publicatie: De Taalvriendelijke Bibliotheek - 'Handvatten om een Taalvriendelijke Bibliotheek te worden – en te blijven!' (Cubiss, 2021). Lees ook de blog van Probiblio's Adviseur Educatie Barbara van Walraven: 'Handvatten voor een Taalvriendelijke Bibliotheek'.
• Website: www.meertalig.nl - informatie over meertalig opvoeden, taaltips en ondersteuning voor ouders en professionals.
• Website: www.drongo.nl – het permanente online platform over taal en meertaligheid.
• Blog: 'Meertaligheid gaat over verdraagzaamheid en respect voor elkaar' (Barbara van Walraven, 2020)
• Publicatie: Antwoorden op vragen over omgaan meertaligheid in het onderwijs in het Nederlandse taalgebied (Meertalig.nl, Meertaligheid.be en Nederlandse Taalunie, 2019).
• Brochure: Kwestie van Lezen - 'Voorlezen stimuleren in meertalige gezinnen' - achtergronden en praktische tips voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten basisonderwijs (Stichting Lezen, 2013).

Marinella Orioni is schrijver en specialist meertaligheid en interculturaliteit. Ze schreef verschillende boeken over deze onderwerpen:

• Hoeveel talen spreek jij? Wat je altijd al wilde weten over meertaligheid (Uitgeverij SWP, 2019). Voor kinderen vanaf 10 jaar.
• Het meertalige kind (Uitgeverij SWP, 2020 / Uitgeverij Van Gennep, 2017). Voor professionals in de kinderopvang, leerkrachten en logopedisten.
• Meertalig opvoeden (Uitgeverij SWP, zomer 2021 / Uitgeverij Van Gennep, 2015). Voor ouders.

Meer weten over onze dienstverlening op het gebied van meertaligheid? Lees het interview met Adviseur Educatie Barbara van Walraven in Probiblio's jaarverslag 2020. Of neem contact op met Barbara. 

Hoe ga je als bibliotheekmedewerker om met vragen van meertalige ouders en kinderen? Wat is de meerwaarde van het spreken van meerdere talen binnen één gezin? En hoe stimuleer je als meertalige ouder de taalontwikkeling van je kind? Om antwoord te geven op deze en andere vragen heeft Suus van den Akker in opdracht van Probiblio deze animatie ontwikkeld. De animatie is gericht op frontofficemedewerkers van de bibliotheek.

Animatie: Suus van den Akker
Voice-over: Maike van Pelt